Πριν από ένα περίπου χρόνο είχαμε αναφερθεί σε άρθρο μας για τα μεγάλα ύψη βροχής που επηρέασαν την Ευρώπη και είχαμε αναλύσει ότι αυτές οι βροχές οφείλονταν στο φαινόμενο του “ατμοσφαιρικού ποταμού “ δηλαδή σε μια σχεδόν συνεχή ζώνη βροχής η οποία επεκτείνονταν από τα νοτιοανατολικά των Αζορών, σε όλη τη δυτική ακτή της Γαλλίας και έφτασε τις Άλπεις . Τέτοιες στενές, μακριές ζώνες, στις οποίες ο πολύ υγρός και πλούσιος αέρας σε βροχοπτώσεις μεταφέρεται σε μεγάλες αποστάσεις, ονομάζονται στη Μετεωρολογία “ατμοσφαιρικά ποτάμια” και προηγούνται έως και 7 ημέρες από τα πλημμυρικά φαινόμενα σε μια περιοχή . Στην εικόνα που ακολουθεί διακρίνεται καθαρά ο ατμοσφαιρικός ποταμός , που η κύρια ροή του στις 2 Οκτωβρίου 2024 έφτασε και πάλι στην ίδια περιοχή Aργότερα ξεκίνησε η διαδικασία κυκλογέννεσης στον Κόλπο της Γένοβας , όπου το χαμηλό που δημιουργήθηκε επηρέασε σημαντικά στη συνέχεια τα Βορειοδυτικά Βαλκάνια και μερικώς τη χώρα μας.
Οι ατμοσφαιρικοί ποταμοί φέρουν πολλή θερμότητα και υγρασία από τις τροπικές ή υποτροπικές περιοχές σε μεγάλα γεωγραφικά πλάτη και αναπτύσσονται κυρίως στα μέτωπα των περιοχών χαμηλής πίεσης. Τα ατμοσφαιρικά ποτάμια (RA ή AR
στα αγγλικά ατμοσφαιρικά ποτάμια) περιέχουν σημαντική ποσότητα υδρατμών, γι ‘αυτό μπορούν να προκαλέσουν πολλά προβλήματα στις παράκτιες περιοχές.
Η κυκλογέννεση και το Ν-ΝΔ ρεύμα στην περιοχή οδήγησε την Μετεωρολογική Υπηρεσία του Μαυροβουνίου να εκδώσει δελτίο επικίνδυνων φαινομένων και έδωσε την ονομασία “Cassandra” στην κακοκαιρία που προκάλεσε πλημμύρες και κατολισθήσεις στα δυτικά Βαλκάνια, με 14 νεκρούς στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη . Παρακάτω ακολουθεί εκτενής και εμπεριστατωμένη η ανάλυση του φαινομένου από τον ερασιτέχνη μετεωρολόγο κ. Λάμπρο Γεωργίου . Τονίζουμε επίσης ότι η ανάλυση αλλά και η αναφορά του αυτή για το “ατμοσφαιρικό ποτάμι” γίνεται μετά το πέρας του φαινομένου. Φανταστείτε πόσο διαφορετική κατάσταση θα δημιουργείτο στον μέσο πολίτη , αν εκτός από την ανακοίνωση του εκτάκτου δελτίου γινόταν αναφορά και σε αυτό το ατμοσφαιρικό ποτάμι που για τους περισσότερους αποτελεί μια άγνωστη λέξη και δημιουργεί μόνο εντυπώσεις. Η συμβολή των ερασιτεχνών μετεωρολόγων είναι σημαντική για την Μετεωρολογική Παιδεία όλων μας .
>ΣΥΝΤΟΜΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΛΗΜΜΥΡΩΝ ΑΠΟ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΑ ΠΟΤΑΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Η ανάλυση των μεγαλύτερων 10 πλημμυρών στο κάτω Ρήνο, μεταξύ 1817 και 2015, δείχνει ότι όλες αυτές οι ακραίες κορυφές των πλημμυρών έχουν προηγηθεί έως και 7 ημέρες εκ των προτέρων, με έντονη μεταφορά υγρασίας από την Τροπική Βόρεια Ατλαντική λεκάνη με τη μορφή αυτών των στενών ζωνών (ατμοσφαιρικά ποτάμια) . Τα περισσότερα από τα ατμοσφαιρικά ποτάμια που σχετίζονται με αυτά τα γεγονότα πλημμύρας είναι ενσωματωμένα στα ενδιάμεσα μέτωπα των εξωτροπικών κυκλώνων. 
Η τυπική ατμοσφαιρική κυκλοφορία μεγάλης κλίμακας που οδηγεί σε έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες για παράδειγμα στο κατώτερο Ρήνο χαρακτηρίζεται από ένα κέντρο χαμηλής πίεσης νότια της Γροιλανδίας, το οποίο μεταναστεύει προς την Ευρώπη και ένα σταθερό κέντρο υψηλής πίεσης πάνω από το βόρειο τμήμα της Αφρικής και το νότιο τμήμα του στην Ευρώπη που λειτουργούν για τη θετική φάση της ταλάντωσης του Βόρειου Ατλαντικού.
Το ισχυρό κέντρο υψηλών πιέσων διακρίνεται πολύ καλά στην αρχική εικόνα . Στις ημέρες που προηγούνται των κορυφών των πλημμυρών, σχεδόν πάντοτε παρατηρείται χαμηλότερη (άνω) σύγκλιση επιπέδων (απόκλιση) πάνω από την περιοχή, η οποία μας υποδεικνύει τις ισχυρές κατακόρυφες κινήσεις και τις έντονες βροχοπτώσεις. Η κάθετα ενσωματωμένη μεταφορά υδρατμών (IVT) υπερβαίνει τα 600 kg M -1 S -1
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Η ΚΑΚΟΚΑΙΡΙΑ ΚΑΣΣΑΝΔΡΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ ΤΗΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ.
Η κύρια διαταραχή της κακοκαιρίας #Cassandra γνωρίζαμε ότι θα περάσει βόρεια της Ελλάδος, χωρίς να μας επηρεάζει στο βαθμό όσο τα ΒΔ Βαλκάνια (εκεί υπήρχε κόκκινος συναγερμός) και αυτό το τονίζαμε στη σχετική μας ανάρτηση, όπου φυσικά δεν αποκλείαμε τις κατά τόπους ισχυρές βροχές και καταιγίδες κυρίως στα δυτικά και τα βορειοανατολικά τμήματα , λόγω της διέλευσης του μετώπου της Cassandra. Η Cassandra γεννήθηκε στον κόλπο της Γένοβας και κινήθηκε γρήγορα ΒΑ .
⚠️ΈΚΤΑΚΤΟ ΔΕΛΤΙΟ ΕΠΙΔΕΙΝΩΣΗΣ ΚΑΙΡΟΥ (ΕΔΕΚ)
✅Η κύρια διαταραχή της κακοκαιρίας #Cassandra περνά βόρεια της Ελλάδος, χωρίς ωστόσο να μας επηρεάζει σημαντικά. Ο καιρός θα παρουσιάσει επιδείνωση στη χώρα μας με την διέλευση ενός ψυχρού μετώπου, από τις απογευματινές ώρες της… pic.twitter.com/2hl7HIeB6z— Theodoros Kolydas (@KolydasT) October 3, 2024
Η ΕΜΜΟΝΗ ΤΩΝ ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΩΝ ΠΟΤΑΜΩΝ
Σύμφωνα με το NOAA, τα ατμοσφαιρικά ποτάμια είναι πιο ισχυρά στις ΗΠΑ . Είναι τόσο ισχυρά, καθώς ένα ενιαίο ατμοσφαιρικό ρεύμα μπορεί να φέρει ποσότητα νερού που είναι περίπου 7,5 έως 15 φορές πάνω από την ποσότητα νερού που μεταφέρει ο ποταμός του Μισισιπή στις όχθες του. Ο κίνδυνος πλημμυρών αυξάνεται λόγω ατμοσφαιρικών ποταμών. Η ζώνη υετού μπορεί να οδηγήσει σε πλημμύρες ανάλογα με τη δύναμη του ατμοσφαιρικού ποταμού. Οι ατμοσφαιρικοί ποταμοί μπορούν να φτάσουν σε πλάτος 500 χιλιομέτρων και μήκους περίπου 2000 χιλιομέτρων ή περισσότερο. Οι ατμοσφαιρικοί ποταμοί αποτελούνται από στενές ζώνες ενισχυμένης μεταφοράς υδρατμών, συνήθως κατά μήκος των ορίων μεταξύ μεγάλων περιοχών αποκλίνουσας επιφανειακής ροής αέρα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων μετωπικών ζωνών σε συνδυασμό με εξωτροπικούς κυκλώνες που σχηματίζονται πάνω από τους ωκεανούς.
Εάν ο ποταμός “ρέει” ή βρίσκεται πάνω από την ίδια περιοχή ξανά και ξανά, τότε τα σύννεφα προκαλούν επίσης έντονες βροχοπτώσεις σε αυτή την περιοχή. Ως αποτέλεσμα, οι μεγάλες ποσότητες βροχής συσσωρεύονται σε σύντομο χρονικό διάστημα, αυξάνοντας τον κίνδυνο πλημμύρας.
Στην Αμερική τα συστήματα Pineapple Express είναι οι πλέον συχνοί και αντιπροσωπευτικοί τύποι ατμοσφαιρικών ποταμών. Το όνομα οφείλεται στους θερμούς υδρατμούς που προέρχονται από τους τροπικούς της Χαβάης που ακολουθούν διάφορα μονοπάτια προς τη δυτική Βόρεια Αμερική, φθάνοντας σε γεωγραφικά πλάτη από την Καλιφόρνια και τον Βορειοδυτικό Ειρηνικό έως τη Βρετανική Κολομβία και ακόμη και τη νοτιοανατολική Αλάσκα Η σειρά των ατμοσφαιρικών ποταμών που κατακλύζουν την Καλιφόρνια θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ευπρόσδεκτη ανακούφιση για την επίμονη ξηρασία της πολιτείας. Τα ατμοσφαιρικά ποτάμια εμφανίζονται τακτικά το χειμώνα και αντιπροσωπεύουν έως και το 50 τοις εκατό της βροχής και του χιονιού που πέφτει ειδικά στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες.
Στο βίντεο που ακολουθεί διακρίνεται η ατμοσφαιρική κυκλοφορία από 2 έως 6 Οκτωβρίου στην Ευρώπη μέσα απο τις δορυφορικές εικόνες της Eumetsat.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Η ορογραφία διαδραματίζει μεγάλο ρόλο στην ένταση των βροχοπτώσεων. Η ταχεία διαδοχή των ατμοσφαιρικών ποταμών αφήνει τις περιοχές πιο επιρρεπείς στις πλημμύρες και η διαδικασία μοιάζει πολύ με τα συστήματα που επηρεάζουν τη χώρα μας όταν έρχονται από το Ιόνιο και προκαλούν μεγάλα ύψη βροχής πάνω από την Πίνδο.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Πηγή: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2214581823003312#fig0025