Η λίμνη ( θάλασσα) της Αράλης, ή τουλάχιστον ότι έχει απομείνει από αυτή, βρίσκεται στην κεντρική Ασία, μεταξύ του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν. Το όνομά της σημαίνει “η λίμνη των νησιών” και της δόθηκε εξαιτίας των περισσότερων από 1500 μικρών νησιών που κάποτε ήταν διάσπαρτα σε αυτή. Μέχρι πριν από κάποια χρόνια συμπεριλαμβανόταν στις 4 μεγαλύτερες λίμνες του κόσμου, καθώς η έκτασή της ξεπερνούσε τα 68.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Το 1959, αξιωματούχοι στη Σοβιετική Ένωση αποφάσισαν να εκτρέψουν τις ροές των ποταμών που τροφοδοτούσαν τη Θάλασσα της Αράλης στις ερήμους της Κεντρικής Ασίας, όπου το νερό πότιζε αγροκτήματα που προμήθευαν μια αναπτυσσόμενη βιομηχανία βαμβακιού. Καθώς το βαμβάκι άνθιζε, η στάθμη της λίμνης έπεφτε. Καθώς η λίμνη στέρευε, η αλιεία και οι κοινότητες που εξαρτώνται από αυτήν κατέρρευσαν και το ολοένα και πιο αλμυρό νερό μολύνθηκε με λιπάσματα και φυτοφάρμακα, καθιστώντας την περιοχή κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Σε μια τελευταία προσπάθεια να σώσουν τη λίμνη, το Καζακστάν κατασκεύασε ένα φράγμα ανάμεσα στο βόρειο και το νότιο τμήμα της λίμνης Αράλης. Ολοκληρώθηκε το 2005 και ουσιαστικά ήταν θανατική καταδίκη για τη νότια πλευρά της λίμνης.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Σήμερα, έχουν απομείνει μόνο κομμάτια από αυτό που κάποτε ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο. Καθώς η Θάλασσα της Αράλης έχει μετατραπεί σε έρημο, γνωστή ως Αραλκούμ, το χώμα από τον ξηρό πυθμένα της λίμνης έχει προστεθεί στη σκόνη που στροβιλίζεται πάνω από την Κεντρική Ασία.
Οι άνεμοι εκτοξεύουν μεγάλες ποσότητες σκόνης από την έρημο που έχει σχηματιστεί καθώς η τέταρτη μεγαλύτερη λίμνη στον κόσμο εξαφανίστηκε, εξαπλώνοντάς την σε όλη την περιοχή και εγείροντας ανησυχίες για τη δημόσια υγεία. Αυτή η σκόνη εγκυμονεί κινδύνους πέρα από αυτούς που συνήθως συνδέονται με τα φυσικά σωματίδια: αναμιγνύεται με αλάτι καθώς και με υπολείμματα από γεωργικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα που εισάγονται στη θάλασσα. Το πόσο και πού εξαπλώνεται η σκόνη από την πρώην Θάλασσα της Αράλης στη γύρω περιοχή είναι επομένως σημαντικά ερωτήματα για τη δημόσια υγεία.
ΣΚΟΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΑΛΗ ΚΑΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ !
Πριν από λίγες μέρες το meteo μας πληροφόρησε ότι έρχεται σκόνη από τα ΒΑ της χώρας μέσα από σχετικό άρθρο, το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα. Κατά την αναπαραγωγή της είδησης, σχεδόν κανένα από ΜΜΕ δεν πρόσεξε ότι η σκόνη αυτή θα ερχόταν από τα βορειοανατολικά και όλα μιλούσαν για Αφρικανική Σκόνη (παρά τα 8 μποφόρ ΒΑ ανέμου που έπνεαν στο Αιγαίο) . Κατά την άποψή μου ( που με τουί μου αναρωτιώμουν και έλεγα “ΠΟΙΑ ΣΚΟΝΗ) θα έπρεπε να αναφερθεί από τους συντάκτες η αρχική πηγή της σκόνης , όπου θα αναλυόταν η σπανιότητα του φαινομένου..
Παρότι οι συγκεντρώσεις δεν ήταν μεγάλες στις 11 Απριλίου 2024 η περίπτωση αυτή ήταν χαρακτηριστική για τη μεταφορά σκόνης από την Αράλη προς την περιοχή μας, αν και σχετικά σπάνια .
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ερευνητές που χρησιμοποιούν μοντέλα ατμοσφαιρικής μεταφοράς, όπως το COSMO-MUSCAT (Consortium for Small-scale Modeling-Multiscale Chemistry Aerosol Transport) για να ποσοτικοποιήσουν πόση σκόνη συνεισφέρει ο πυθμένας της ξηρής λίμνης στην περιοχή, όπου η σκόνη είναι πιο διαδεδομένη. και πόση από τη σκόνη μπορεί να μετρηθεί από δορυφόρους. Η μοντελοποίηση αποκάλυψε ότι η ξηρή κοίτη της λίμνης της πρώην Θάλασσας της Αράλης πρόσθεσε περίπου 7% περισσότερη σκόνη στην Κεντρική Ασία τη δεκαετία του 2000 έως τη δεκαετία του 2010 σε σύγκριση με τις δεκαετίες του 1980 και του 1990.
Δείτε σε βίντεο την κίνηση της σκόνης 11/12 Απριλίου 2024 προς την περιοχή μας από το μοντέλο NOA-WRF_CHEM
Οι εκπομπές σκόνης από το Aralkum φαίνεται να κορυφώνονται δύο φορές το χρόνο, την άνοιξη και τις αρχές του χειμώνα. Όταν οι ερευνητές εστίασαν σε μια περίοδο 1 έτους από την άνοιξη του 2015 έως την άνοιξη του 2016, διαπίστωσαν ότι μεταξύ των μεγάλων πόλεων της περιοχής, η Τασκένδη του Ουζμπεκιστάν και το Ασγκαμπάτ του Τουρκμενιστάν επλήγησαν περισσότερο από αυτή τη σκόνη, με τα επίπεδα σκόνης να υπερβαίνουν τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. για 2-3 ημέρες το χρόνο. Ωστόσο, η σημαντική μεταβλητότητα των ανέμων από έτος σε έτος σημαίνει ότι διαφορετικές περιοχές πιθανόν να φέρουν το κύριο βάρος της σκόνης σε διαφορετικά έτη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η σκόνη στην περιοχή συχνά συμπίπτει με τη συννεφιά. Εκτιμούν ότι πάνω από τα δύο τρίτα των καταιγίδων σκόνης κρύβονται από σύννεφα, μια κατάσταση που είναι πιο έντονη τον χειμώνα και την άνοιξη, που σημαίνει ότι οι δορυφόροι μπορεί να δυσκολεύονται να ποσοτικοποιήσουν τις εκπομπές σκόνης από τον πυθμένα της ξηρής λίμνης. Υπό το φως αυτής της παρατήρησης, οι συγγραφείς προτείνουν ότι η συμπλήρωση μελετών μοντελοποίησης με επίγειες παρατηρήσεις θα είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη συνέχιση της αποκάλυψης του τρόπου με τον οποίο η σκόνη από την πρώην Θάλασσα της Αράλης επηρεάζει την Κεντρική Ασία.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Οταν ήμουν φοιτητής είχα διαβάσει μια μελέτη στα γραφεία της τότε Φυσικομαθηματικής Σχολής στην οδό Ασκληπιού, που δίδασκε τότε Μετεωρολογία ο αείμνηστος Καραπιπέρης, η οποία αναφέρονταν ειδικά σε μια περίπτωση άμμου και σκόνης από τις πεδιάδες της Ασίας, που είχε διατρέξει την Ελλάδα και έφθασε μέχρι την Κρήτη. Είχα μάλιστα πάρει και το σχετικό φυλλάδιο, που δυστυχώς έχω χάσει. Δεν θυμάμαι τον συντάκτη, που νομίζω ότι ήταν ένας από τους βοηθούς του κ. Καραπιπέρη (ίσως ο κ. Γκίκας).