Επιβεβαιώθηκαν τα προγνωστικά των Βρετανών μετεωρολόγων και η ατμοσφαιρική πίεση όχι μόνο έφτασε, αλλά τοπικά ξεπέρασε και τα 1050 hPa στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τιμή τα 1050.5 hPa στη Νότια Ουαλλία, στην περιοχή “Mumbles”.
Η αναλυση των τιμών , χωρίς αυτές να στρογγυλοποιηθούν μας έδωσε τελικώς 1050.5 hPa , συνεπώς για να είμαστε ακριβείς πλησιάσαμε οριακά τις τιμές του 1957 .
Με άλλα λόγια δεν καταρίφθηκε to ρεκόρ υψηλών πίεσεων που είχε σημειωθεί στις 16 Ιανουαρίου του 1957 το οποίο τότε ήταν τα 1050.9 hPa . Ενα ρεκόρ που πρακτικά για εμάς δεν σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο από πλευράς καιρού .
Η ανάλυση του παραπάνω χάρτη είναι από τις 20/1/2020/ 00:00 UTC ,όπου τα 1050 hPa αποτελούσαν μια μικρή πριοχή , ενω μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας 20 Ιανουαρίου 2020 οι περιοχές και οι πόλεις όπου τελικώς σημειώθηκαν 1050 hPa έγιναν περισσότερες .
Πρακτικά για την περιοχή μας όπως αναφέραμε προηγουμένως δεν σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο , όπως άλλωστε έχουμε αναφέρει και σε πολύ πρόσφατο άρθρο μας . Θα έχουμε μια πρόσκαιρη άνοδο της θερμοκρασίας μέχρι την Πέμπτη , πτώση Παρασκευή και Σάββατο και άνοδο την ερχόμενη Κυριακή προς Δευτέρα σε ότι αφορά την θερμοκρασία . Παρακάτω απεικονίζεται το μετεώγραμμα της Αθήνας για τις επόμενες μέρες.
Δεν προβλέπεται υετός (μόνο λίγα ίχνη το επόμενο διήμερο) ενώ τα ίδια περίπου αποτελέσματα δείχνουν και τα μετεωγράμματα της ΕΜΥ .
Παρόλο που η Ανταρκτική μας παραπέμπει σε μια εικόνα του χιονισμένου εδάφους, οι Dry Valleys είναι το πιο ξηρό σημείο του κόσμου. Οι κοιλάδες αυτές που βρίσκονται στην Ανταρκτική έχουν εξαιρετικά χαμηλή υγρασία και σχεδόν κανένας πάγος ή χιόνι δεν καλύπτει τη περιοχή αυτή στην ήπειρο.
Τα κοντινά βουνά είναι αρκετά υψηλά ώστε να εμποδίζουν τη ροή του πάγου από τη θάλασσα να φτάσει στις κοιλάδες. Οι μοναδικές αυτές συνθήκες προκαλούνται εν μέρει από ισχυρούς καταβατικούς ανέμους που συμβαίνουν όταν πολύ ψυχρός και πυκνός αέρας κατεβαίνει από τα βουνά . Οι άνεμοι μπορούν να φτάσουν ταχύτητες 200 mph (322 km / h), η μάζα του αέρα με αυτόν το τρόπο να θερμαίνεται και καθώς κατεβαίνουν να εξατμίζουν όλο το νερό, τον πάγο και το χιόνι που τυχόν μεταφέρουν. Οι κοιλάδες αυτές θεωρούνται το πλησιέστερο σε οποιοδήποτε από τα περιβάλλοντα της Γης στον πλανήτη Άρη και οι επιστήμονες μελετούν το οικοσύστημα αυτής της περιοχής για να καταλάβουν καλύτερα την επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Μετά τις Dry Valleys , το δεύτερο πιό άνυδρο μέρος του κόασμου είναι η έρημος Ατακάμα (Desierto de Atacama) που βρίσκεται στη βόρεια Χιλή. Αποτελεί ουσιαστικά μια άνυδρη πεδιάδα αποτελούμενη από λεκάνες αλάτων, άμμου και ξερής λάβας, εκτεινόμενη από τις Άνδεις έως τον Ειρηνικό Ωκεανό. Έχει ηλικία 15 εκατομμυρίων ετών και είναι 100 φορές πιο ξηρή από την Κοιλάδα του Θανάτου στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Μάλιστα κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ της πλέον μακροχρόνιας ξηρασίας, καθώς έχει καταγραφεί περίοδος 400 ετών χωρίς βροχή, έως το 1971
Η έρημος οφείλει την έντονη ξηρασία της σε μια σταθερή αναστροφή της θερμοκρασίας λόγω του βορειοανατολικού ρεύματος Humboldt και της παρουσίας του ισχυρού αντικυκλώνα του Ειρηνικού. Η υψηλή ατμοσφαιρική πίεση σε αυτή την περιοχή πάνω από τις Άνδεις προκαλεί τον ξηρό και ψυχρό αέρα από τα ανώτερα υψόμετρα να συμπιεστεί και να κατέβει στη γη. Αυτός ο ξηρός αέρας δεν έχει σχεδόν κανένα υδρατμό ώστε να μπορεί να θερμανθεί εύκολα από τον ήλιο και προκαλούνται υψηλές θερμοκρασίες εδάφους με πολύ χαμηλή υγρασία. Επίσης η Atacama δεν έχει βροχοπτώσεις λόγω του τύπου της ομβροσκιάς της περιοχής .
Στην περιοχή ο ζεστός, υγρός τροπικός αέρας που πνέει από τα ανατολικά δίνει πολλές βροχές στο τροπικό δάσος της Νότιας Αμερικής, καθώς ανέρχεται στην ανατολική πλευρά των Άνδεων. Τα βουνά αυτά είναι τόσο ψηλά σε υψόμετρο που ο υγρός αέρας συμπυκνώνεται και βρέχει στην ανατολική πλευρά τους. Καθώς όμως ο αέρας κατεβαίνει στην άλλη πλευρά της οροσειράς, θερμαίνεται, αποβάλλει την υγρασία του και έτσι δεν πέφτει ούτε σταγόνα στο έδαφος κάτω. Το ίδιο ακριβώς πράγμα γίνεται και στην Ανταρκτική .
Υπήρξε ή υπάρχει ζωή στην Ατακάμα;
Πολλοί άνθρωποι έχουν την άποψη ότι οι έρημοι είναι μέρη που εγκαταλείφθηκαν από τη Μητέρα Φύση , διότι κανένας δεν θα ήθελε πιθανώς να ζήσει σε ένα τόσο ξηρό μέρος Παρόλο που είναι δύσκολο να βρεθεί κάτι να ζει στην Atacama, υπάρχουν κάποιοι μικροί θάμνοι ή φυτά τα οποία στηρίζουν τη ζωή των ζώων και των εντόμων. Ορισμένα είδη φυτών έχουν προσαρμοστεί καλά σε αυτό το ξηρό περιβάλλον, αναπτύσσοντας ρίζες που φτάνουν πολύ βαθιά στο έδαφος συλλέγοντας νερό από κάτω, ενώ υπάρχουν κοπάδια φλαμίνγκων που ζουν μέσα και γύρω από κάποιες μικρές λίμνες. Υπάρχουν ακόμη και άνθρωποι που ζουν στην Atacama. Συγκεκριμένα υπάρχει μια πόλη που ονομάζεται Calama που υπάρχουν μοτέλ, εστιατόρια και καταστήματα, αλλά σίγουρα δεν είναι ο κανόνας. Ως επί το πλείστον, η Atacama είναι ένα πολύ μοναχικό μέρος. Σίγουρο όμως είναι οτι άνθρωποι έχουν ζήσει στην Atacama πρίν πολλές χιλιάδες χρόνια, με βάση τα πολιτιστικά κειμήλια και τα τεχνουργήματα που έχουν βρει οι αρχαιολόγοι. Οι Ινδιάνοι της Νότιας Αμερικής που έχουν ζήσει στην έρημο κατά τη διάρκεια των χιλιετιών έχουν αφήσει λείψανα από τον πολιτισμό τους ακόμη και από τους ίδιους. Επειδή η Atacama είναι τόσο ξηρή, τα οστά από τα σώματα των θαμμένων Ινδών έχουν αποξηρανθεί τέλεια και έχουν διατηρηθεί σαν μούμιες.
Ορισμένες από τις παλαιότερες μούμιες που βρέθηκαν οπουδήποτε στη γη έχουν προέλθει από την έρημο Atacama και έχουν ημερομηνία 9 000 ετών Διαβάστε παρακάτω την τελευταία εξήγηση για την δήθεν “εξωγήινη μούμια“ της Ατακάμα που βλέπουμε στην παραπάνω εικόνα ! Πρέπει πάντως να σημειώσουμε οτι σχετικά πρόσφατα στη «λεκάνη» του Ταρίμ, στην επαρχία Xinjang της Κίνας, εκεί που βρίσκεται η έρημος Τάκλα Μακάν, ανακαλύφθηκαν μούμιες με ευρωπαϊκά χαρακτηριστικά το 2014. Οι μούμιες είναι σχεδόν 4000 ετών, αφού χρονολογούνται από το 2000 π.χ και οι οποίες λόγω του χρώματός τους, ονομάστηκαν «λευκές μούμιες».Εξαιτίας της ξηρασίας της ερήμου, και εκεί πολλές από τις μούμιες διατήρησαν τα χαρακτηριστικά τους, ενώ σώθηκαν και αρκετά ενδύματα….
Η ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ …ΟΜΙΧΛΗ !
Σε μερικές από τις πιο ξηρές περιοχές του πλανήτη, όπου οι βροχοπτώσεις είναι σπάνιες ή και ανύπαρκτες, μερικά εξειδικευμένα φυτά και έντομα έχουν επινοήσει έξυπνες στρατηγικές για να εξασφαλίσουν το νερό που είναι απαραίτητο για τη ζωή τους : Το αντλούν από τον αέρα, μέσα από την ομίχλη που παρασύρεται μέσα από τους ζεστούς ωκεανούς . Οι ερευνητές του MIT, εργάζονται σε συνεργασία με συναδέλφους τους στη Χιλή και επιδιώκουν να μιμηθούν αυτή την τεχνική σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, παρέχοντας σημαντικές ποσότητες καθαρού πόσιμου νερού σε περιοχές όπου υπάρχουν λίγες εναλλακτικές λύσεις. Η συγκομιδή ομίχλης, όπως είναι γνωστή η τεχνική, δεν είναι μια νέα ιδέα: Τα συστήματα που χρησιμοποιούν αυτό το αερόφερτο πόσιμο νερό ήδη υπάρχουν σε τουλάχιστον σε 17 έθνη. Αλλά η νέα έρευνα δείχνει ότι η αποτελεσματικότητά της σε ήπια ομίχλη μπορεί να βελτιωθεί τουλάχιστον πεντε φορές καθιστώντας την πιο εφικτή και πρακτική από τις υπάρχουσες.
Τα συστήματα συγκομιδής ομίχλης γενικά αποτελούνται από ένα κατακόρυφο πλέγμα, κάτι σαν ένα υπερμεγέθες δίχτυ τένις. Κλειδί για την αποτελεσματική συγκομιδή των μικροσκοπικών αιωρούμενων σταγονιδίων της ομίχλης είναι τρεις βασικές παράμετροι, που διαπίστωσαν οι ερευνητές : το μέγεθος των νημάτων σε αυτά τα δίχτυα, το μέγεθος των οπών μεταξύ αυτών των νημάτων και η επίστρωση που εφαρμόζεται στα νημάτια.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο έλεγχος του μεγέθους και της δομής του πλέγματος και η φυσική και χημική σύνθεση αυτής της επίστρωσης ήταν ουσιώδους σημασίας για την αύξηση της αποτελεσματικότητας συλλογής ομίχλης. Λεπτομερείς υπολογισμοί και εργαστηριακές δοκιμές υποδεικνύουν ότι η καλύτερη απόδοση προέρχεται από ένα πλέγμα από νήματα από ανοξείδωτο χάλυβα που είναι περίπου τρείς έως τέσσερις φορές μεγαλύτερο από το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας και με απόσταση περίπου διπλάσια από αυτή των ινών. Επιπλέον, το πλέγμα είναι επικαλυμμένο με εμβάπτιση, χρησιμοποιώντας ένα διάλυμα που μειώνει ένα χαρακτηριστικό που ονομάζεται υστέρηση γωνίας επαφής. Αυτό επιτρέπει στα μικρά σταγονίδια να γλιστρήσουν πιο εύκολα προς τα κάτω στο συλλέκτη μόλις σχηματιστούν καθώς ο άνεμος μεταφέρει το ρεύμα ομίχλης.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Ενώ τα συστήματα που αναπτύσσονται σήμερα στα παράκτια βουνά στην άκρη της ερήμου Atacama τείνουν να αποδώσουν μερικά λίτρα πόσιμου νερού ημερησίως για κάθε τετραγωνικό μέτρο των ματιών, οι θεωρητικοί υπολογισμοί δείχνουν ότι τα νέα σχεδιασμένα συστήματα που μπορούν να λειτουργούν με την επίδραση των ισχυρών ανέμων και των πυκνών ομιχλών σε ορισμένες περιόδους του έτους θα μπορούσαν να αποφέρουν μέχρι και 12 λίτρα την ημέρα ή περισσότερο, λένε οι ερευνητές.
ΣΥΛΛΟΓΕΙΣ ΟΜΙΧΛΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ !
Όσο και να σας φανεί παράξενο στην Ελλάδα, στο Επιστημονικό Κέντρο Ολύμπου (Ε.Κ.Ο.), είχαν εγκατασταθεί για πρώτη φορά συλλογείς ομίχλης από το 1963 και μετά, καθ’ όλη την περίοδο λειτουργίας του Ε.Κ.Ο. σύμφωνα με τον καθηγητή Κυριαζόπουλο . Η κατασκευή των συλλογέων βασίστηκε στη μέθοδο του Grunow από τον οποίο πήραν και το όνομα τους.
Στην φωτογραφία διακρίνονται βροχόμετρα με συλλογέα ομίχλης Grunow (το αριστερό και χωρίς συλλογέα ( το δεξί ) , ενω στο βάθος υπάρχει συλλογέας ομίχλης Grunow ύψους 3μ. ( ΑΠΘ-Πηγή: Kyriazopoulos , 1968) Αυτός ο Αλπικός Μετεωρολογικός Σταθμός που βρίσκεται στην κορυφή Άγιος Αντώνιος λειτουργεί από το 1963 έως και σήμερα, μόνο κατά τους θερινούς μήνες και μέχρι το 1984 ήταν στελεχωμένος με το επιστημονικό προσωπικό του Τομέα Μετεωρολογίας και Κλιματολογίας του ΑΠΘ. Θυμάμαι τον αείμνηστο Μπάμπη Σαχσαμάνογλου που μας δίδασκε Μετεωρολογία το 1977, να μας διηγείται πολλές ιστορίες από τη ζωή στο παρατηρητήριο του Ολύμπου.
Από το 1984 που σταμάτησε να στελεχώνεται ο σταθμός γίνεται προσπάθεια, να λειτουργεί ο Σταθμός αυτόματα. Όμως, οι πολύ αντίξοες καιρικές συνθήκες (καταιγίδες, κεραυνοί, κλπ) είναι η αιτία της μη συνεχούς και εύρυθμης λειτουργίας του. Σημειώνουμε οτι το κτίριο του Επιστημονικού Κέντρου Ολύμπου κτίστηκε στα πλαίσια προγράμματος, χρηματοδοτούμενο από το Ν.Α.Τ.Ο. Πρόκειται για τον υψηλότερο Αλπικό Μετεωρολογικό Σταθμό της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Μεσογείου.
Καθίσταται προφανές οτι κατά το παρελθόν στο Επιστημονικό Κέντρο Ολύμπου γινόταν έρευνες σχετικές με την μέθοδο συλλογής ομίχλης . Πρακτικές που βλέπουμε σήμερα να εφαρμόζουν ιδρύματα άλλων κρατών και να αποκομίζουν σημαντικά οφέλη από την “εξαγωγή τεχνογνωσίας “ σε άλλες χώρες.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
Ένας πολύ ισχυρός αντικυκλώνας θα αναπτυχθεί στη Βορειοδυτική Ευρώπη το επόμενο διήμερο, που σε συνδυασμό με το βαρομετρικό χαμηλό στην περιοχή της Ισπανίας και της Δυτικής Μεσογείου θα δημιουργήσουν διάταξη εμποδισμού με την ονομασία Rex Block . Οταν πριν απο 3 χρόνια αναφερόμουν σε ανάλογο φαινόμενο που είχε δημιουργηθεί στην Ανατολική Ευρώπη, είχε προκληθεί ένας άνευ λόγου πανικός στα ΜΜΕ που όλοι ανέφεραν οτι θα μας επηρεάσει το…φοβερό και τρομερό Rex Block! Πολύ λίγα media ενδιαφέρθηκαν να εξετάσουν σε βάθος το φαινόμενο. Ενα από αυτά που ερεύνησε το φαινόμενο ήταν το News247 στο οποίο παραχώρησα συνέντευξη που εξηγούσα με λεπτομέρεια την κατάσταση που θα επικρατούσε . Το ίδιο θα κάνω και τώρα .
Αρχικά θέλω να σας ενημερώσω οτι το Met Office στους προγνωστικούς του χάρτες σήμερα δίνει μεγάλες τιμές βαρομετρικής πίεσης στον αντικυκλώνα που τις επόμενες ημέρες θα φτάσει τα 1050 hPa. Η τιμή αυτή είναι πολύ υψηλή και οχι τόσο συνηθισμένη για το Ηνωμένο βασίλειο. Όπως μπορείτε να δείτε παρακάτω η τελευταία φορά που καταγράφηκε ατμ. πίεση πάνω απο 1050 hPa ήταν το 1957.
Στον παραπάνω πίνακα μπορείτε να παρατηρήσετε επίσης οτι η υψηλότερη τιμή ήταν 1053.6 hPa και σημειώθηκε στις 31 Ιανουαρίου του 1902 στο Αberdeen . Παρακάτω δείτε την η ανάλυση του σχετικού χάρτη επιφανείας για εκείνη την ημερομηνία .
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε οτι η υψηλότερη τιμή πίεσης που έχει παρατηρηθεί γενικά στην Ευρώπη ήταν τα 1070 hPa στην Λετονία στις 23 Ιανουαρίου 1907 . Παρατίθενται χάρτες απο Met Office και Γερμανική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Τι σημαίνουν ολα αυτά ;- Μπορούμε να έχουμε μια εικόνα τι μπορεί να φέρει ένας αντικυκλώνας ή ακόμη και η διάταξη Rex Block;.
Αρχικά πρέπει να σας σημειώσω οτι ήδη έχει αρχίσει να γίνεται λόγος γιατί επικρατούν τόσο υψηλές πιέσεις στην Αγγλία , παρότι το Met Office προβλέπει γενικά ξηρό και ανοιχτό καιρό με κρύο. Παραθετω αρχικά αυτά τα ιστορικά δεδομένα για το σπάνιο αυτό γεγονός , που ακόμη βέβαια δεν είμαστε και 100 % σίγουροι οτι αυτό θα επαληθευτεί . Η ερχόμενη Δευτέρα πάντως δεν είναι μακριά !
Σημειώνουμε οτι από την διαταξη Rex Blocking και το χαμηλό στην Ισπανία δεν πρόκειται να έχουμε ουδεμία επίδραση. Γενικά ο υετός για την περιοχή μας θα είναι περιορισμένος .
Ας δούμε συνοπτικά τότε, τι μπορεί να μας φέρει ο αντικυκλώνας Στην Ευρώπη υπάρχουν δύο αντικυκλώνες , ο Αζορικός και ο Σιβηρικός αντικυκλώνας, που είναι στάσιμοι Αντικυκλώνες. Αυτά τα δύο κέντρα υψηλών πιέσεων καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό το κλίμα τόσο της χώρας μας, όσο και ολόκληρης της Ευρώπης κατά τους χειμερινούς μήνες. Από την θέση τους εξαρτάται η κατάβαση των ψυχρών μαζών από βορειότερα, με συνέπεια τις ψυχρές εισβολές και τις χιονοπτώσεις Η θέση του Αζορικού είναι περίπου πάνω από τις Νήσους Αζόρες δυτικά της Πορτογαλίας. Συνήθως η έκτασή του είναι περιορισμένη, ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέραμε παραπάνω ή πρόσφατα (Νοέμβριο του 2015 και Οκτώβριο του 2016) , όπου ο αντικυκλώνας πήρε αρκετά μεγάλες διαστάσεις και έφτασε σχεδόν ως την χώρα μας. Όπως συμβαίνει με όλους τους αντικυκλώνες, όταν αυτός επηρεάζει μια περιοχή, εκεί επικρατεί καλοκαιρία και σχετικά υψηλές θερμοκρασίες.
Ο Αζορικός αντικυκλώνας, όμως κατά τους χειμερινούς μήνες μετατοπίζεται λίγο βορειότερα, ενώ κάτω από ευνοϊκές συνθήκες σχηματίζει σφήνες υψηλών πιέσεων (ridge), οι οποίες με την σειρά τους ωθούν τον πολικό αεροχείμαρρο (Jet Stream) προς την νότια Ευρώπη. Όντας ο αντικυκλώνας ανατολικότερα, ο πολικός αεροχείμαρρος διασχίζει την Ευρώπη από πιο ανατολικά , φτάνοντας πολλές φορές ως τα Βαλκάνια και την χώρα μας. Η σαφής θέση του αεροχειμμάρου και του αντικυκλώνα , καθορίζουν αν θα έχουμε ψυχρές εισβολές , οι οποίες προσδιορίζονται ανάλογα με την προβλεψιμότητα της ατμόσφαιρας που επικρατεί και η οποία άλλες φορές είναι καλή- και μπορούμε να δούμε μπροστά για πολλές μέρες- ενω άλλες φορές είναι κακή και δεν μπορούμε να επεκταθούμε χρονικά σε μεγάλο διάστημα . Η προγνωσιμότητα της ατμόσφαιρας αυτή την περίοδο είναι μικρή.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΚΟΥ ΑΕΡΟΧΕΙΜΜΑΡΟΥ
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Στο παραπάνω βίντεο διακρίνουμε 2 καταβάσεις μέρους του πολικού αεροχειμμάρου, που με τα μέχρι στιγμής στοιχεία δεν φαίνεται να προκαλούν περισσότερο κρύο από αυτό που ήδη βιώνουμε . Τα συμπεράσματα σχετικά με τα επίπεδα των θερμοκρασιών συνάγονται αν παρακολουθήσουμε την πορεία της θερμοκρασίας στη στάθμη των 850 hPa , περίπου μέχρι και το τέλος της ερχόμενης εβδομάδος.
Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑΣ ΣΤΑ 850 hPa
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Στο βίντεο διακρίνονται οι δύο ψυχρές εισβολές . Λαμβάνοντας υπόψιν μας τον τρόπο που γίνεται το “μπλοκάρισμα” των αερίων μαζών, και την προγνωσιμότητα της ατμόσφαιρας δεν έχουμε περιθώρια για να επεκτείνουμε τον προγνωστικό μας ορίζοντα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα . Πρέπει να αρκεστούμε σε αυτά τα χρονικά όρια που αναφέραμε προηγουμένως . Αυτό διακρίνεται και στο παρακάτω μετεώγραμμα για την Αθήνα.
Φαίνονται καθαρά δύο ψυχρά κύματα, που δεν είναι όμως ιδιαίτερα σημαντικά, το ένα στις 21 και το άλλο στις 24 Ιανουαρίου 2020. Για το χρονικό διάστημα που ακολουθεί υπάρχει η τάση για άνοδο της θερμοκρασίας, αλλά όλα τα σενάρια για μετά τις 25 του μηνός είναι επισφαλή (δείτε πόσο μεγάλες αποκλίσεις παρουσιάζουν τα διαφορα “τρεξίματα” των θερμοκρασιών) .Τις επόμενες ημέρες θα σας δώσουμε με σαφήνεια την περαιτέρω εξέλιξη του καιρού με νεότερα δεδομένα τηρώντας τους κανόνες της επιστήμης μας .
Μπορεί ο καιρός να αποτελεί “είδηση” , δεν χρειάζεται όμως να γίνεται πάντοτε “πρώτη” .
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ανακοινώθηκε από μια μεγάλη ομάδα επιστημόνων οτι οι ωκεανοί της Γης σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ θερμοκρασίας το 2019, ιδίως μεταξύ της επιφάνειας των νερών και βάθους έως 2.000 μέτρων . Η σχετική μελέτη παρατίθεται στο τέλος του άρθρου για όσους ενδιαφέρονται. “Η ποσότητα θερμότητας που προσθέσαμε στους ωκεανούς του κόσμου κατά τα τελευταία 25 χρόνια ισοδυναμεί με 3,6 δισεκατομμύρια ατομικές βόμβες που έπεσαν στη Χιροσίμα”, δήλωσε ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Λιλίνγκ Τσενγκ αναπληρωτής καθηγητής του Ινστιτούτου Ατμοσφαιρικής Φυσικής της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.
Ίδια ακριβώς μελέτη είχε δημοσιευτεί και πέρσι από την συγκεκριμένη ομάδα, όπου και τότε τότε γινόταν αναφορά οτι τα τελευταία πέντε χρόνια ήταν τα πιο ζεστά, με τις μετρήσεις να χτυπούν κόκκινο το 2018 .Υπολόγιζαν μάλιστα οτι ο τρέχων ρυθμός θέρμανσης των ωκεανών ισοδυναμούσε με πέντε ατομικές βόμβες που εκρήγνυνται κάθε δευτερόλεπτο!
Εντυπωσιακά μιντιακό , αλλά οχι τόσο πολύ όταν το ακούς για δεύτερη φορά . Η φετινή μελέτη καταλήγει στο συμπέρασμα οτι από το 1970 μέχρι σήμερα, πάνω από το 90% της θερμότητας λόγω της κλιματικής αλλαγής κατέληξε στους ωκεανούς, ενώ λιγότερο από 4% αύξησε τη θερμοκρασία στην ατμόσφαιρα και στην ξηρά. Επίσης συγκρίνοντας την περίοδο 1987-2019 με την περίοδο 1955-1986, η μελέτη δείχνει οτι υπάρχει μία αύξηση κατά περίπου 450% στην ταχύτητα ανόδου της θερμοκρασίας των ωκεανών. Μας λέει δηλάδή οτι οτι η θερμοκρασία των θαλασσών ανεβαίνει στην εποχή μας με υπερτετραπλάσιο μέσο ετήσιο ρυθμό από ό,τι πριν μερικές δεκαετίες.
ΕΙΝΑΙ ΣΩΣΤΕΣ ΟΙ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ;
Στη Διεθνή Επιστημονική Κοινότητα υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις για τον τρόπο που γίνονται οι μετρήσεις στους Ωκεανούς . Όλα ξεκίνησαν πριν 3 χρόνια, όταν η μελέτη που εκδόθηκε στο Nature, έκανε τον συγκλονιστικό και ανησυχητικό ισχυρισμό ότι “η θέρμανση των ωκεανών βρίσκεται στο πικ των προηγούμενων εκτιμήσεων, με ανησυχία ότι αυτό θα έχει τις γνωστές συνέπειες αντίδρασης της Γης στην αλλαγή του κλίματος, όπως τα αέρια θερμοκηπίου και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας κ.λ.π . Χρησιμοποιώντας μια νέα τεχνική για τη μέτρηση της συσσώρευσης θερμότητας στους ωκεανούς, η γεωεπιστήμονας του Princeton, Laure Resplandy και η ομάδα, της υπολόγισαν ότι η ποσότητα θερμότητας που απορροφάται από τους ωκεανούς είναι πάνω από 60% υψηλότερη ετησίως από τις εκτιμήσεις που δίνει η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή των Ηνωμένων Εθνών, το 2014. Αλλά όταν ο Βρετανός ερευνητής του κλίματος και ο στατιστικός Nicholas Lewis επανυπολόγισε τους αριθμούς της μελέτης, διαπίστωσε ότι η Resplandy και η ομάδα της είχαν κάνει σημαντικά λάθη στα μαθηματικά τους. Το περιοδικό Reason, αναφέρθηκε σχετικά με τη διαμάχη . Πριν εξηγήσουμε γιατί συμβαίνουν ολα αυτά ας δούμε κάποια χρήσιμα στοιχεία για τους ωκεανούς αλλά και για τους υδρατμούς .
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Όταν σκεφτόμαστε τα αέρια που συμμετέχουν στη κλιματική αλλαγή, συνήθως σκεφτόμαστε το διοξείδιο του άνθρακα και ίσως κάποια άλλα αέρια της ατμόσφαιρας, όπως το μεθάνιο. Αυτά τα αέρια συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου απορροφώντας και παγιδεύοντας υπέρυθρη ενέργεια (θερμότητα) από την επιφάνεια της Γης. Στη πραγματικότητα όμως , το πιο ισχυρό αέριο θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα δεν είναι κανένα από αυτά, αλλά το νερό σε μορφή υδρατμών.
Οι υδρατμοί στην ατμόσφαιρα απορροφούν το 35-85% της γήινης εξερχόμενης υπέρυθρης ενέργειας, σε σύγκριση με τα πολύ χαμηλότερα ποσοστά των 9-26% που απορροφώνται από το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και των 4-9% από το μεθάνιο (CH4). Η κύρια πηγή των ατμοσφαιρικών υδρατμών προέρχεται απο την εξάτμιση από τους ωκεανούς. Να μη ξεχνάμε οτι οι ωκεανοί της Γης είναι πραγματικά απέραντοι, καλύπτοντας το 71% της επιφάνειάς της και περιλαμβάνοντας το 97% του νερού της. Εάν μας ενδιαφέρουν οι παράγοντες που επηρεάζουν το παγκόσμιο κλίμα, πρέπει να δούμε επιπλέον και τους ωκεανούς.
Η ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ
Αν και οι υδρατμοί έχουν την μεγαλύτερη επιρροή στο πόση θερμότητα συγκρατείται στον πλανήτη μας (περίπου 95%) , η επίδραση τους στο κλίμα οφείλεται στον τρόπο που τα άλλα αέρια του θερμοκηπίου (όπως το CO2 – διοξείδιο του άνθρακα – και το CH4 –μεθάνιο-) επηρεάζουν κι αυτά τη θέρμανση του πλανήτη. Εάν δεν υπήρχαν όλα αυτά τα αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα(μαζί με τους υδρατμούς), η μέση τιμή της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της Γης θα ήταν πολύ πιο χαμηλή – περίπου -18°C – και πολύ μικρότερη ποσότητα νερού θα εξατμιζόταν στην ατμόσφαιρα. Η παρουσία των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα αυξάνει τη θερμοκρασία της γήινης επιφάνειας, με αποτέλεσμα την εξάτμιση του νερού. Αυτό με τη σειρά του αυξάνει τη θέρμανση, λόγω της επίδρασης των υδρατμών στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και ούτω καθεξής. Αυτός ο «φαύλος κύκλος», όπου διάφοροι παράγοντες επιδεινώνουν ο ένας τον άλλο, ονομάζεται θετικός βρόχος ανάδρασης.
Όμως, οι υδρατμοί έχουν και μια αντίστροφη επίδραση: περισσότεροι υδρατμοί στον αέρα συνεπάγεται και περισσότερα σύννεφα. Τα σύννεφα αντανακλούν πίσω στο διάστημα το περισσότερο από το εισερχόμενο ηλιακό φως, προκαλώντας φαινόμενο ψύξης που ωθεί το παγκόσμιο κλίμα σε αντίθετη κατεύθυνση από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σήμερα, η επίδραση των σύννεφων δροσίζει τη γήινη επιφάνεια κατά περίπου 5 °C, αλλά δεν γνωρίζουμε ποιος από τους δύο παράγοντες – η θέρμανση ή η ψύξη των υδρατμών – θα επικρατήσει σε θερμότερο κλίμα.
Η ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΩΚΕΑΝΟΥΣ
Η απεραντοσύνη των ωκεανών αποτελεί βασικό παράγοντα για το ρόλο τους στην κλιματική αλλαγή. Καθορίζει πόση από την περίσσεια θερμότητα που παράγεται από την υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να απορροφηθεί από τους ωκεανούς – πραγματικά πολύ περισσότερη από ότι η ατμόσφαιρα.
Μπορούμε να κάνουμε υπολογισμούς για να συγκρίνουμε την αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών και της ατμόσφαιρας, όταν η ίδια ποσότητα θερμότητας προστίθεται και στα δύο . Θα το δούμε παρακάτω και είναι καταπληκτικό.
Ο υπολογισμός αποκαλύπτει ότι η θερμοχωρητικότητα στους ωκεανούς είναι περίπου 1000 φορές μεγαλύτερη από αυτή της ατμόσφαιρας και επομένως οι ωκεανοί θα υποστούν χαμηλότερη αύξηση της θερμοκρασίας για την ίδια ποσότητα της θερμότητας που απορροφάται. Αυτό σημαίνει πως τα χρονοδιαγράμματα για την κλιματική αλλαγή οφείλονται κυρίως στη θερμική μάζα των ωκεανών και όχι στης ατμόσφαιρας. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει πως η θερμοκρασία δεν θα αυξηθεί – αλλά σημαίνει πως το χρονοδιάγραμμα θα είναι πολύ πιο μακροπρόθεσμο από ότι είχε γενικά υποτεθεί.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, σε τιμή θέρμανσης 1 W ανά τετραγωνικό μέτρο σε ολόκληρη τη γήινη επιφάνεια , θα χρειαστούν περίπου 116 μέρες για να προκληθεί αύξηση της ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας κατά 1 °C , αλλά 324 χρόνια για να προκληθεί η ίδια αύξηση στη θερμοκρασία των ωκεανών.
Ο ρόλος των ωκεανών στην κλιματική αλλαγή ακόμη δεν έχει, ξακαθαρίσει. Απο τη μια μεριά υπάρχει το θέμα του τρόπου που γίνονται οι μετρήσεις και από την άλλη το θέμα οτι οι ενώσεις που απελευθερώνονται από τους ωκεανούς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην κλιματική θέρμανση- ενεργώντας ως αέρια θερμοκηπίου- όσο και στη κλιματική ψύξη- αυξάνοντας τα σύννεφα. Οι ίδιοι οι ωκεανοί μπορούν να απορροφήσουν θερμότητα και να δράσουν ως αντλίες για το διοξείδιο του άνθρακα – αλλά όσο η θερμοκρασία του νερού αυξάνεται, μπορεί να συμβεί ένας θετικός βρόχος ανάδρασης. Μέχρι στιγμής λοιπόν , η καθαρή επίπτωση των ωκεανών στη κλιματική αλλαγή είναι ασαφής, παρότι συνεχίζουμε να μελετάμε όλα αυτά τα συστήματα, αναπτύσσοντας περισσότερα σύνθετα μοντέλα και αποκτώντας μια καλύτερη ιδέα για το μέλλον του πλανήτη . Η φύση ακόμη δεν μας έχει ανακαλύψει πλήρως τα μυστικά της.
Το μεσημέρι της 14ης Ιανουαρίου 2001 απογειώνεται από το αεροδρόμιο του Ελληνικού, ελικόπτερο του ΕΚΑΒ με πλήρωμα τεσσάρων ατόμων. Προορισμός η Πάτμος όπου θα πραγματοποιούσαν αεροδιακομιδή σε νοσοκομείο της Αθήνας. Το ελικόπτερο προσγειώνεται δύο ώρες μετά στο ελικοδρόμιο της Πάτμου, αφού πρώτα είχε κάνει μια ενδιάμεση στάση στη Μύκονο για ανεφοδιασμό καυσίμων. Οι καιρικές συνθήκες στην Αθήνα ήταν πολύ άσχημες και έπειτα από την επικοινωνία με τον βοηθό του Γραφείου Επιχειρήσεων της Helitalia, γίνεται συμφωνία αρχικά το ελικόπτερο να προσγειωθεί στη Σύρο….
Ο κυβερνήτης του ελικοπτέρου, μετά το τελευταίο δελτίο καιρού που λαμβάνει από το αεροδρόμιο της Μυκόνου, αποφασίζει να συνεχίσει την πτήση προς Αθήνα.
Οι εντάσεις ανέμου στο σταθμό του Ελληνικού
Επτά ναυτικά μίλια νότια του Σουνίου το ελικόπτερο εξαφανίζεται από τις οθόνες των τριών ραντάρ του συστήματος PALLAS και παύει κάθε εκπομπή….
Πέντε μέρες αργότερα, εντοπίστηκαν τα συντρίμμια του ελικοπτέρου, ανοιχτά του Σουνίου κοντά στην νησίδα Άγιος Γεώργιος. Στις 18 Μαρτίου 2001, ψαράδες εντόπισαν το πτώμα της Σοφίας Μπεφόν στην παραλία Μπάλος των Χανίων….
———–
«Κι αν κάποτε στον Μπάλο φθάσω, τότε για πάντα θα ξαποστάσω.
Κι εκεί θ’ αφήσω από τη ζωή μου πυγολαμπίδα, θαλασσοπούλι και την ψυχή μου».
Αυτοί είναι οι τελευταίοι στίχοι από ποίημα του αλησμόνητου γιατρού, στρατηγού Υγειονομικού Σπύρου Καστανάκη που έχει στην πρώτη σελίδα του βιβλίου του “Αντηλιού πυγολαμπίδα” αφιερωμένου στην ηρωίδα – γιατρό του ΕΚΑΒ που χάθηκε κατά την πτώση του ελικοπτέρου που επέβαινε στην περιοχή του Σουνίου. Αυτούς του στίχους καταθέτω και γω στη μνήμη όσων έχουν φύγει και των οποίων η απώλεια έχει τσακίσει και μέρος από την δική μας ψυχή…
Σαν σήμερα 12 Ιανουαρίου δεν ξεχνώ την μεγάλη θεομηνία του 1997 με 6 νεκρούς απο πλημμύρες σε Φθιώτιδα και Κόρινθο. Τεράστιες ήταν οι καταστροφές σε περιουσίες και δημιουργήθηκαν σοβαρά προβλήματα στις συγκοινωνίες.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα από τις καταρρακτώδεις βροχές αντιμετώπισαν οι νομοί Κορινθίας, Αργολίδας, Αχαΐας, Φθιώτιδας και Αιτωλοακαρνανίας.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
Ένα σημαντικό στοιχείο του καιρού που μελετούν οι μετεωρολόγοι σε ψυχρές εισβολές είναι το επίπεδο παγοποίησης , ένας δείκτης σημαντικός , διότι με με βάση τη τιμή του, καθορίζεται το ύψος δημιουργίας του χιονιού, καθώς και το σημείο έναρξης της τήξης του. Σημαντικό ρόλο παίζει και η δομή της ατμόσφαιρας κάτω από το επίπεδο παγοποίησης και μέχρι το έδαφος, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό για το αν το χιόνι θα φθάσει στο έδαφος.
Οι φίλοι των χειμερινών σπορ χρησιμοποιούν πολύ συχνά αυτόν το δείκτη όταν πρόκειται να ταξιδέψουν για τους χειμερινούς προορισμούς τους . Στη παραπάνω εικόνα μπορείτε να διακρίνετε όχι μόνο τα επίπεδα παγοποίησης , αλλά και πολλές άλλες πληροφορίες καιρού φέροντας ως παράδειγμα το Καρπενήσι μέσα από τη γνωστή ιστοσελίδα snow-forecast
Είναι γνωστό ότι το νέφος πάνω από το επίπεδο παγοποίησης του, αποτελείται κυρίως από υδροσταγονίδια και παγοκρυστάλλους σε υπέρτηξη, με αποτέλεσμα το χιόνι να δημιουργείται πάνω από το επίπεδο παγοποίησης. Το μέγεθος και η μορφή των νιφάδων εξαρτώνται από τις επικρατούσες μετεωρολογικές συνθήκες. Έτσι, καθώς το χιόνι πέφτει και βρίσκεται κάτω από το επίπεδο παγοποίησης, όταν συναντήσει στρώματα αέρα με θερμοκρασία μεγαλύτερη των 0˚C, τότε οι νιφάδες τήκονται και πέφτουν στο έδαφος με μορφή βροχής, διαφορετικά πέφτουν σαν χιόνι.
Στη γνωστή ιστοσελίδα Windy μπορούμε να βρούμε πολλές πληροφορίες καιιρού και ειδικά χιονιού όπως το επίπεδο παγοποίησης ,το πάχος χιονιού κ.α, Στην παραπάνω φωτογραφία βλέπουμε οτι το επίπεδο παγοποίησης πχ. για την περιοχή των Μεγάρων είναι τα 300 μέτρα το πρωί της Δευτέρας. Πειραματιστείτε με την επιλογή μοντέλου (κάτω δεξιά) ή με την επιλογή παραμέτρου και γίνετε και εσείς “μικροί” μετεωρολόγοι. Αν πατείστε τον σύνδεσμο εδώκαι πάτε στο είδος υετού θα δείτε οτι εκεί που για παράδειγμα το επίπεδο παγοποίησης ειναι 300 μ το είδος υετού μπορεί να είναι βροχή , ενω κάπου αλλού χιόνι. Για την ιστορία σας θυμίζω οτι ο Murray από το 1952, εξέτασε την παρουσία βροχής και χιονιού σε διάφορα ισοβαρικά επίπεδα στην περιοχή των Βρετανικών νήσων και βρήκε να συνυπάρχουν παγωμένες και μη παγωμένες μορφές, όταν το επίπεδο παγοποίησης είναι κοντά στα 300 μέτρα κάτι που ισχύει σε γενικές γραμμές σε ηπειρωτικές και ωκεάνιες περιοχές. Στη χώρα μας παρατηρείται ότι κατά την επικράτηση του ¨Ωμέγα εμποδισμού¨, το επίπεδο παγοποίησης παίρνει τη μεγαλύτερη τιμή από τις υπόλοιπες συνοπτικές καταστάσεις, κοντά στα 1001 hPa ειδικά για την περιοχή της Θεσσαλονίκης.
Δείτε τα επίπεδα παγοποίησης σε βίντεο για το επόμενο τριήμερο στην Κεντρική Ελλάδα και την Αττική από το ECMWF.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Κλείνοντας θα πρέπει να σας υπενθυμίσω οτι όλα αυτά τα στοιχεία του καιρού που πλέον κυκλοφορούν στο διαδίκτυο είναι κατά κανόνα αξιόπιστα , τα λαμβάνουμε πάντα υπόψη μας , όμως όταν πρόκειται να λάβουμε κάποιες αποφάσεις που θα τις χρησιμοποιήσουμε επιχειρησιακά , συνήθως εμπιστευόμαστε το μοντέλο το οποίο έχουμε αξιολογήσει και το οποίο διαχρονικά μας έχει αποδείξει σταθερότητα και αξία .
Το Εγχειρίδιο του Μετεωρολόγου – Προγνώστη είναι ένα βιβλίο αποκλειστικά για εκπαιδευτική χρήση στο οποίο περιλαμβάνονται όλες οι βασικές θεωρητικές μετεωρολογικές έννοιες, καθώς και ένα σύνολο κανόνων και τεχνικών που αφορούν στην πρόγνωση του καιρού. Εκπονήθηκε ως βοήθημα των Μετεωρολόγων-Προγνωστών στο επιχειρησιακό τους έργο, αλλά συγχρόνως αποτελεί ένα εύχρηστο και εμπεριστατωμένο βιβλίο που είναι χρήσιμο σε αυτούς που θέλουν να κατανοήσουν βαθύτερα τη μετεωρολογική επιστήμη.
Το βιβλίο κατά την προσωπική μου άποψη είναι “δύσκολο” γι΄αυτούς που δεν έχουν κάποιες βασικές γνώσεις Μετεωρολογίας , ωστόσο είναι ένα βιβλίο που αξίζει όχι μόνο να διαβαστεί αλλά και να μελετηθεί ακόμη και από τους γνώστες.
Η Βιβιάννα Φραγκούλη εδώ και δυο χρόνια δεν βρίσκεται πλέον κοντά μας , όμως το εξαιρετικό βιβλίο που έγραψε μαζί με τον Δημήτρη Ζιακόπουλο θα μας συντροφεύει και θα συμβουλεύει πολλές γενιές νέων Μετεωρολόγων .
Κατά την χειμερινή περίοδο , οι πλέον ευνοϊκές συνθήκες για έντονη ψυχρή εισβολή στην χώρα μας αρχίζουν με την επικράτηση ισχυρού νοτιοδυτικού ρεύματος στην περιοχή του Ατλαντικού. Mε απλό γραφιστικό τρόπο στο video που ακολουθεί παρουσιάζεται η αλλαγή στη ροή της ατμόσφαιρας πάνω από την Ευρώπη στα μέρη που βρίσκονται στην κατω πλευρά (κατάντη) του χάρτη . Στην Μετεωρολογία οι διαδικασίες αυτές ονομάζονται διαδικασίες της κατάντη ανάπτυξης (downstream development), των συστημάτων
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Για τις διαδικασίες της κατάντη ανάπτυξης (downstream development), των συστημάτων απαραίτητη είναι η παρουσία του jet stream (αεροχείμμαρου) , καθώς ο πυρήνας του αεροχειμμάρου (το Jet Streak) μετέχει σε διαδικασίες που ενισχύουν τα συστήματα στις κατώτερες στάθμες της τροπόσφαιρας , με μεταφορά στροβιλισμού , αλλά αυτή η ανάπτυξη ξεφεύγει από τον χαρακτήρα του άρθρου.
Σχετικά με τα συστήματα που θα μας επηρεάσουν τις επόμενες ημέρες μπορούμε να παρατηρήσουμε οτι μέχρι το Σάββατο θα έχει δημιουργηθεί Νοτιοδυτική κυκλοφορία στον Ατλαντικό ,στον χάρτη των 500hPa/Sfc. Παράλληλα λίγο βορειότερα θα έχει δημιουργηθεί ισχυρός αντικυκλώνας 1040 hPa στη Βόρεια Ευρώπη. Αν πάμε λίγο πιο κάτω θα παρατηρήσουμε οτι από την δεξιά κάτω πλευρά αυτού του χάρτη (τα κατάντη) δημιουργούνται και περνάνε διαδοχικές διαταραχές. Στο παραπάνω video είδαμε οτι τελικώς η κυκλοφορία γίνεται ΒΑ . Συνεπώς και προς το τέλος της περιόδου το σύστημα μας στα 500 hPa θα γίνει τελικώς οπισθοδρομούν και θα το αναφέρουμε και αργότερα .
Όλη αυτή η διαδικασία συμβαίνει διότι η κυκλοφορία της ατμόσφαιρας στην Βόρεια Ευρώπη μετατρέπεται τελικώς σε φρασσομένη τύπου «Ωμέγα»(Omega Blocking ) όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν στο “Εγχειρίδιο του Μετεωρολόγου” οι Ζιακόπουλος και Φραγκούλη .
Πηγαίνοντας και πάλι στο προηγούμενο βίντεο με την κίνηση του αεροχείμμαρου, μπορούμε να παρατηρήσουμε οτι στα ανατολικά κράσπεδα του αντικυκλώνα, η διεύθυνση του αεροχειμμάρου από βορειοδυτική γίνεται βόρεια και σταδιακά βορειοανατολική. Μέσα σε αυτή την κυκλοφορία , όπως αναφέρεται στη βιβλιογραφία αρκεί ένας αυλώνας χαμηλών υψών ( Trough) όπως αυτός που έχουμε μαρκάρει στον παραπάνω χάρτη, να περάσει γρήγορα νότια και τελικώς να επηρεάζει τον καιρό της χώρας μας προκαλώντας κακοκαιρία.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Η θέση του αντικυκλώνα και η διεύθυνση του αεροχειμμάρου καθορίζουν την ακριβή περιοχή της Μεσογείου στην οποία θα γίνει η ψυχρή εισβολή.
Οι πιθανές θέσεις ξεκινούν από την περιοχή της Ιταλίας ή δυτικότερα αν ο αεροχείμαρρος αποκτήσει μεγάλη ανατολική συνιστώσα (οπισθοδρομούν σύστημα) και φτάνουν μέχρι την Τουρκία αν ο αεροχείμαρρος διατηρήσει την βορειοδυτική διεύθυνσή του. Σε κάθε περίπτωση όμως, αργά ή γρήγορα ψυχρές αέριες μάζες θα μεταφερθούν προς την χώρα μας αλλά η ένταση, η έκταση και η διάρκεια των καιρικών φαινομένων θα είναι κατά περίπτωση διαφορετικές.
Σ
Στην κλασική αυτή περίπτωση, τα όποια επιφανειακά χαμηλά που δημιουργούνται στο Ιόνιο ή το Αιγαίο Πέλαγος συνδυαζόμενα με τον αντικυκλώνα που ακολουθεί μπορούν να προκαλέσουν έντονα καιρικά φαινόμενα σε όλη την χώρα, όπως χιόνια, ισχυρές βροχές, θυελλώδεις ανέμους και πτώση της θερμοκρασίας από βορρά προς νότο. Στις περιπτώσεις που στην ανώτερη ατμόσφαιρα δημιουργηθεί πάνω από την Νότια Ελλάδα αποκομμένο χαμηλό, η κακοκαιρία έχει μεγάλη διάρκεια και ένταση.
Δείτε την πορεία του συστήματος στην ανώτερη ατμόσφαιρα
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Μπορούμε να παρατηρήσουμε οτι μετά την Τρίτη ο καιρός θα παρουσιάσει βελτίωση καθώς θα επεκταθεί ο αντικυκλώνας προς την περιοχή μας . Συνεπώς η κακοκαιρία με τα μέχρι στιγμής δεδομένα δν φαίνεται να κρατάει πολύ . Τα φαινόμενα υετού πάντως με τα μέχρι στιγμής στοιχεία θα εντοπίζονται κυρίως στα ανατολικά και νότια από το ύψος της ΘΙεσσαλίας και νοτιότερα. Βέβαια με το πέρασμα της trough θα επηρεαστούν τα δυτικά και βόρεια , αλλά ,με φαινόμενα μικρότερης διάρκειας και έντασης .
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
ΓΙΑ ΕΜΒΑΘΥΝΣΗ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΝΑ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΊΔΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΝΩΣΤΗ
Κατάντη ανάπτυξη (downstream development)
Oι πλέον ευνοϊκές συνθήκες για έντονη ψυχρή εισβολή στην χώρα μας αρχίζουν με την επικράτηση ισχυρού νοτιοδυτικού ρεύματος στην περιοχή του Ατλαντικού κατά την χειμερινή περίοδο . Με τις διαδικασίες της κατάντη ανάπτυξης (downstream development), ο δείκτης κυκλοφορίας στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης συνεχώς εξασθενεί και γίνεται περισσότερο «μεσημβρινός». Στην Βόρεια Ευρώπη εγκαθίσταται ένας αντικυκλώνας που αποτελεί το βασικό αίτιο για να μετατραπεί η κυκλοφορία σε φρασσομένη τύπου «Ωμέγα». Στα ανατολικά κράσπεδα του αντικυκλώνα, η διεύθυνση του αεροχειμμάρου από βορειοδυτική γίνεται βόρεια και μερικές φορές βορειοανατολική. Ένας αυλώνας χαμηλών υψών ή ένα αποκομμένο χαμηλό κινείται γρήγορα νότια και επηρεάζει τον καιρό της χώρας μας. Η θέση του αντικυκλώνα και η διεύθυνση του αεροχειμμάρου καθορίζουν την ακριβή περιοχή της Μεσογείου στην οποία θα γίνει η ψυχρή εισβολή. Οι πιθανές θέσεις ξεκινούν από την περιοχή της Ιταλίας ή δυτικότερα αν ο αεροχείμαρρος αποκτήσει μεγάλη ανατολική συνιστώσα (οπισθοδρομούν σύστημα) και φτάνουν μέχρι την Τουρκία αν ο αεροχείμαρρος διατηρήσει την βορειοδυτική διεύθυνσή του. Σε κάθε περίπτωση όμως, αργά ή γρήγορα ψυχρές αέριες μάζες θα μεταφερθούν προς την χώρα μας αλλά η ένταση, η έκταση και η διάρκεια των καιρικών φαινομένων θα είναι κατά περίπτωση διαφορετικές.
Συγκεκριμένα: (α) Περίπτωση Α (οπισθοδρομούν σύστημα): αυλώνας των χαμηλών υψών ή το αποκομμένο χαμηλό κινούνται από την βορειοανατολική Ευρώπη νοτιοδυτικά προς την Ιταλία και γενικότερα προς την Δυτική Μεσόγειο (Σχήμα 9.1).
Ψυχρές αέριες μάζες μεταφέρονται συνήθως μόνο στην Βόρεια Ελλάδα και το ρεύμα στις υπόλοιπες περιοχές παραμένει δυτικό-νοτιοδυτικό. Τα καιρικά φαινόμενα, μη υπάρχοντος του δυναμικού αιτίου δηλαδή της θετικής μεταφοράς στροβιλισμού, γενικά δεν είναι έντονα και περιορίζονται στις βόρειες-βορειοδυτικές περιοχές. Η συνέχεια του καιρού τις ημέρες που ακολουθούν εξαρτάται από την γενικότερη εξέλιξη της κυκλοφορίας της ατμόσφαιρας, μη αποκλειομένης της περίπτωσης επιδείνωσης από το προαναφερθέν σύστημα που θα επανακάμψει προς την περιοχή μας ή από μια διαταραχή που θα έλθει από τα νοτιοδυτικά.
(β) Περίπτωση Β: αυλώνας χαμηλών υψών ή αποκομμένο χαμηλό κινούνται από την Βόρεια Ευρώπη προς την περιοχή μας (Σχήμα 9.2).
Στην κλασική αυτή περίπτωση, επιφανειακά χαμηλά που δημιουργούνται στο Ιόνιο ή το Αιγαίο Πέλαγος συνδυαζόμενα με τον αντικυκλώνα που ακολουθεί προκαλούν έντονα καιρικά φαινόμενα σε όλη την χώρα, όπως χιόνια, ισχυρές βροχές, θυελλώδεις ανέμους και πτώση της θερμοκρασίας από βορρά προς νότο. Στις περιπτώσεις που στην ανώτερη ατμόσφαιρα δημιουργηθεί πάνω από την Νότια Ελλάδα αποκομμένο χαμηλό, η κακοκαιρία έχει μεγάλη διάρκεια και ένταση.
Την θερινή περίοδο μερικές φορές, παρατηρείται ο καιρός της «ψυχρής λίμνης» (Σχήμα 9.3) που μπορεί να κρατήσει αρκετές ημέρες.
Συχνά στην διάρκεια αυτών των ημερών παρατηρείται υετός εκτός ωρών αστάθειας και μερικές φορές ακόμα και σε νησιωτικές περιοχές. Επίσης, σημειώνονται θερμοκρασίες πολύ χαμηλότερες από τις κανονικές για την εποχή.
(γ) Περίπτωση Γ: αυλώνας χαμηλών υψών ή αποκομμένο χαμηλό κινούνται από την Βόρεια Ευρώπη νοτιοανατολικά προς την Τουρκία (Σχήμα 9.4).
Στην περίπτωση αυτή, η Δυτική Ελλάδα παραμένει ανεπηρέαστη από τον υετό, ενώ και στις υπόλοιπες περιοχές ο υετός δεν είναι έντονος. Ωστόσο, σχεδόν πάντοτε, αποκαθίσταται ισχυρό βόρειο ρεύμα και η θερμοκρασία πέφτει απότομα από βορρά προς νότο. Επισημαίνεται ότι κατά την διάρκεια της θερινής περιόδου αρκεί η ανάπτυξη ενός αντικυκλώνα στα Βόρεια Βαλκάνια για να σηματοδοτήσει την έναρξη της ψυχρής εισβολής στην χώρα και την εγκατάσταση ενός συστήματος Ετησίων στην περιοχή μας και κυρίως στο Αιγαίο Πέλαγος. Ο αντικυκλώνας αυτός, ως γνωστό, ακολουθεί ένα μέγιστο μεταφοράς στροβιλισμού που κινείται συνήθως από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά ή ακόμη και από τα δυτικά προς τα ανατολικά.
Ο Αριστοτέλης θεματοποίησε την έννοια της φύσης κυρίως στο ειδικό περί φύσης έργο του, τα Φυσικά και στο έργο του “Μετά τα Φυσικά” αλλά και σε μεγάλο αριθμό έργων η φυσική του φιλοσοφία απλώνεται σε πολλές άλλες ιδιαίτερα σημαντικές πραγματείες, όπως το Περὶ Οὐρανοῦ, το Περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς και τα Μετεωρολογικά. Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα ο Αριστοτέλης εγκαταστάθηκε αρχικά στην Ασσο της Μ. Ασίας και αργότερα στη Μυτιλήνη, ανανεώνοντας ταυτόχρονα τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα και τους στόχους των ερευνών του. Ο κόσμος των ζώων και των φυτών ήταν, για τον Σταγειρίτη φιλόσοφο, μια νέα ανακάλυψη, η οποία τον γοήτευσε. Με οξυδέρκεια ο Αριστοτέλης παρατήρησε αυτόν τον κόσμο και στη συνέχεια προχώρησε με μεγάλη προσοχή στην ανάλυση των καταγεγραμμένων στοιχείων της παρατήρησής του. Καρπό της προσπάθειάς του αποτελούν τα φυσιογνωστικά του έργα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζει το”Περί ζώων ιστοριών”
Φωτο: Η Ίριδα ειδοποιεί την Αλκυόνη στον ύπνο της για τον πνιγμό του Κήυκα. Πιάτο του Fra Xanto Avelli da Rovigo, 1535, Urbino. Στο επάνω μέρος, τυλιγμένη από σύννεφο, η Ήρα κρατά στα χέρια της ένα πουλί, σηματοδοτώντας τη μεταμόρφωση του Κήυκα. Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο
Για τη σύνταξη του έργου, ο Αριστοτέλης στηρίχτηκε σε στοιχεία από παλαιότερα έργα των προσωκρατικών του Ηροδότου και του Ησίοδου , καθώς και στις επιτόπιες παρατηρήσεις στην Τρωάδα και στη Λέσβο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, έδωσε τη θέση του στον παρατηρητή, και η εμπειρία εμπλούτισε τη θεωρητική γνώση. Για τα θέματα που δεν είχε προσωπική πείρα ζητούσε τη συνδρομή των πιο «ειδικών»: των βοσκών, των κυνηγών, των ψαράδων ή των μελισσοκόμων. Συμβουλεύτηκε , επίσης, τους κτηνίατρους για τις αρρώστιες των ζώων, τους κτηνοτρόφους για να πληροφορηθεί τη διαδικασία παρασκευής τυριού και αυτούς που σφάζουν ζώα ή κάνουν ζωοθυσίες.
Ανάμεσα στις παρατηρήσεις που έκανε ο Αριστοτέλης, ορισμένες αποτελούν σταθμό στην ιστορία της βιολογίας. Είναι, λοιπόν, ο Αριστοτέλης αυτός που αναγνώρισε πως τα κητώδη ανήκουν στα θηλαστικά, που διέκρινε τα χόνδρινα ψάρια από τα οστέινα, που περιέγραψε την ανάπτυξη του νεοσσού των πουλιών και την εμφάνιση της καρδιάς, ή που αναφέρθηκε με ακρίβεια στη λειτουργία του αγγειακού συστήματος των θηλαστικών. Η συμβολή του Σταγειρίτη φιλοσόφου στη βιολογία και στη φιλοσοφία με το έργο του «Περί τα ζώα ιστορίαι» θα μπορούσε να συνοψιστεί στην εξής πρόταση: η ανάλυση και η ερμηνεία της φύσης γίνεται, τώρα, με όρους της βιολογίας και της φυσικής.
ΑΛΚΥΟΝΙΔΕΣ ΗΜΕΡΕΣ στον ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
H εμφάνιση των αλκυονίδων ημερών σήμερα αναφέρεται στο διάστημα 15 Δεκεμβρίου με 15 Φεβρουαρίου, διάστημα το οποίο περιέχει τη μυθολογική σύνδεση και των 14 ημερών γύρω από το ηλιοστάσιο το Δεκέμβριο, και το μύθο των Πλειάδων και την περίοδο επώασης των αβγών των αλκυόνων τον Ιανουάριο. Όσο για τον ορισμό του φαινομένου από μετεωρολογικής πλευράς, εμφανίζονται στατιστικά κατά το παραπάνω διάστημα και ιδιαίτερα το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, άλλοτε λίγες και άλλοτε περισσότερες, και χαρακτηρίζονται από σχετική άπνοια, ηλιοφάνεια με έως 15 ή και 20 βαθμούς και μικρή νεφοκάλυψη.
To αυθεντικό κείμενο για τις Αλκυονίδες Ημέρες από τον Αριστοτέλη
Αριστοτέλης – «Περί ζώων ιστοριών» Κεφάλαιο 8 , Βιβλίο 5ο
Σημείωση : Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι αλκυονίδες μέρες ήταν ένα σταθερό μετεωρολογικό φαινόμενο κατά τον 5ο και 4ο αιώνα προ Χριστού, κατά το διάστημα 15 Ιανουαρίου με 15 Φεβρουαρίου. Διαβάστε την εργασία στο τέλος του άρθρου.
Πηγές : 1. Βικιθήκη : “Των περί τα ζώα ιστοριών”
2. Η συμβολή του Αριστοτέλη στη μελέτη της φύσης-Χ. Στεργούλης
3. Halcyon Days: Ancient Greek Theater Helps Scientists Reconstruct Past Climate
4. Ancient Greek drama as an eyewitness of a specific meteorological phenomenon: indication of stability of the Halcyon days
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά ανακοινώθηκε από μια μεγάλη ομάδα επιστημόνων οτι οι ωκεανοί της Γης σημείωσαν νέο ιστορικό ρεκόρ θερμοκρασίας το 2019, ιδίως μεταξύ της επιφάνειας των νερών και βάθους έως 2.000 μέτρων . Η σχετική μελέτη παρατίθεται στο τέλος του άρθρου για όσους ενδιαφέρονται. “Η ποσότητα θερμότητας που προσθέσαμε στους ωκεανούς του κόσμου κατά τα τελευταία 25 χρόνια ισοδυναμεί με 3,6 δισεκατομμύρια ατομικές βόμβες που έπεσαν στη Χιροσίμα”, δήλωσε ο επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας Λιλίνγκ Τσενγκ αναπληρωτής καθηγητής του Ινστιτούτου Ατμοσφαιρικής Φυσικής της Κινεζικής Ακαδημίας Επιστημών.
