Παρά την μεγάλη πρόοδο της επιστήμης, στην Ελλάδα του 2024 εξακολουθεί να υπάρχει μεγάλη μερίδα πολιτών που πιστεύει στα μερομήνια . Όλοι γνωρίζουμε ότι Μερομήνια, ονομάζονται οι μέρες κατά τις οποίες γίνεται παρατήρηση των καιρικών φαινομένων και μέσω αυτών των παρατηρήσεων “προβλέπεται” ο καιρός των επόμενων δώδεκα μηνών. Ο όρος είναι σύνθετος από τις λέξεις μέρα και μήνας, καθώς σε κάθε μέρα παρατήρησης αντιστοιχεί ένας μήνας . Η ονομασία τους ποικίλει στις διάφορες περιοχές της χώρας – αλλού αποκαλούνται μερομήνια, αλλού μηνολόγια καταμήνια, νερομήνια, αλλαξομήνια κ.α. Αξίζει να σημειωθεί πως παρόμοιες πρακτικές , ριζωμένες μόνο στην παράδοση των λαών αναφέρονται και σε πολλά άλλα μέρη και χώρες του κόσμου. Στην Ισπανία και στις ισπανόφωνες λατινικές χώρες για παράδειγμα αυτή η μέθοδος ονομάζεται Cabañuelas ενώ οι απόψεις για το πότε ξεκινούν τα μερομήνια είναι πάρα πολλές. Σε πολλές περιοχές η έναρξη των παρατηρήσεων τοποθετείται την 1η Αυγούστου, καθώς ο Αύγουστος θεωρείται η αρχή του χειμώνα . Αλλού ξεκινούν να μετρούν τα μερομήνια στις 20 Ιουλίου τις πρώτες μέρες του Ιανουαρίου και αλλού (π.χ. Εύβοια, Αιτωλία) κάποιες μέρες του Μαρτίου. Παρόμοια ποικιλία στους μήνες αλλά και στις μέρες παρατήρησης παρατηρείται και σε άλλες χώρες, όπως την Ισπανία, το Μεξικό, τη Βενεζουέλα, την Πορτογαλία και σε ωρισμένες πολιτείες στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Για την “πληροφόρηση” των πολιτών-και για να μη κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας κυρίως για τα κλικς- , υπάρχουν ακόμη και έγκυρες ιστοσελίδες που αναπαράγουν αυτού του είδους τις “προγνώσεις”.
Οι μετεωρολογικές παράμετροι που αξιοποιούνται προς παρατήρηση για τα μερομήνια είναι η θερμοκρασία, η βροχή, ο άνεμος, η νέφωση, η υγρασία . Πάντως η ερμηνεία των φαινομένων και το τελικό συμπέρασμα- πρόβλεψη του καιρού κάθε μήνα είναι θέμα εμπειρίας και πρακτικής, καθώς ενδεχομένως αρκετοί άνθρωποι παρατηρούν τα ίδια φαινόμενα αλλά τα ερμηνεύουν βάσει διαφορετικών αντιλήψεων και έτσι είναι δυνατόν οι προβλέψεις τελικά να μην ταυτίζονται.
ΟΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΕΙΣ
● Όταν έχει άνεμο, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα προβλέπεται άστατος.
● Όταν υπάρχουν άσπρα σταθερά σύννεφα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα προβλέπεται να έχει βροχές.
● Όταν υπάρχουν άσπρα σύννεφα που τρέχουν, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα προβλέπεται να έχει χιονιά.
● Όταν υπάρχουν σκούρα σύννεφα, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα προβλέπεται κρύος.
● Όταν ο ουρανός είναι καθαρός, ο καιρός του αντίστοιχου μήνα προβλέπεται καλός.
● Αν μία από τις δώδεκα ημέρες του Αυγούστου είναι συννεφιασμένη, αυτό σημαίνει ότι ο αντίστοιχος μήνας
προβλέπεται βροχερός.
● Αν κάποια μέρα έχει ανέμους, ο αντίστοιχος μήνας του επόμενου χρόνου προβλέπεται να έχει παγωνιές.
● Αν κάποια μέρα έχει ζέστη, το ίδιο προβλέπεται να ισχύει και για τον αντίστοιχο μήνα.
● Αν τα σύννεφα υπάρχουν μέχρι το πρωί, αυτό σημαίνει ότι ο μήνας προβλέπεται βροχερός μόνο το πρώτο 15νθήμερο.
Οι υποστηρικτές της μεθόδου των μερομηνίων υποστηρίζουν πως παρά την εξέλιξη της επιστήμης της Μετεωρολογίας και την αναγνώριση της αξίας της δεν πρέπει να υποτιμάται η λαϊκή σοφία που μεταβιβάζεται από τα βάθη των αιώνων και έχει εμπλουτιστεί από την προσθήκη γνώσεων αιώνων, επισημαίνοντας πως οι μακροχρόνιες προβλέψεις με τη μέθοδο των μερομηνίων στηρίζονται σε “αδιάψευστα” μακροχρόνια και ‘”αξιόπιστα” στοιχεία που δεν μπορούν ούτε τυχαία να θεωρηθούν ούτε να αγνοηθούν . Επειδή τυχαίνει να είμαι γνώστης αυτής της πρακτικής μεθόδου πριν ασχοληθώ επαγγελματικά με την μετεωρολογία, σας μεταφέρω άμεσα την αποκρυσταλλωμένη προσωπική μου άποψη ότι η μέθοδος των μερομηνίων δεν αποτελεί αξιόπιστη μέθοδο μακροπρόθεσμης πρόγνωσης του καιρού. Αντίθετα οι φαινολογικές παρατηρήσεις, έχουν επιστημονική βάση , τις δεχόμαστε όπως επίσης και τα σημάδια του καιρού για realtime έναρξη μπουρινιών και άμεση κακοκαιρία .
ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΕΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΡΟΜΗΝΙΑ
Οι μέθοδοι της ερμηνείας των μερομηνίων είναι διαφορετικές από τις μεθόδους που αξιοποιεί η σύγχρονη Μετεωρολογία για την πρόγνωση του καιρού. Μέσα από πολλά στάδια εξέλιξης της επιστήμης φτάσαμε στη σύγχρονη εποχή με ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά επιτυχίας στην αριθμητική πρόγνωση του καιρού για τις επόμενες 2-3 μέρες, χωρίς ακόμα να επιδεικνύονται ιδιαίτερα ακριβείς και ασφαλείς μηνιαίες και εποχιακές προβλέψεις. Αυτό υποστηρίζει και ο καθηγητής Μετεωρολογίας κ. Άρης Μπαρτζώκας , όπου χαρακτηριστικά τονίζει :
“Στο Εργαστήριο Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, έχει εκπονηθεί η μόνη έως τώρα επιστημονική μελέτη για την αξιοπιστία τέτοιου είδους προγνώσεων, για τα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη, για περίοδο 40 ετών. Τα αποτελέσματά της έδειξαν ότι καλύτερα να ρίχνει κανείς τα χαρτιά, να κοιτάζει το φλιτζάνι ή να διαβάζει το ωροσκόπιο παρά να πιστεύει στα Μερομήνια !
Στην εργασία που ακολουθεί διερευνάται διεξοδικά η δυνατότητα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης καιρού μέσω της λαογραφίας «Μερομίνια». Μερομίνια αναφέρουν οι συγραφείς του έργου ονομάζονται είτε το πρώτο δωδεκαήμερο του Αυγούστου είτε οι ημέρες από τις 14 έως τις 25 Αυγούστου. Σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις και πεποιθήσεις, παρατηρώντας τον καιρό αυτών των ημερών, κάποιος μπορεί να προβλέψει τον καιρό ενός ολόκληρου έτους, καθώς ο καιρός καθεμιάς από αυτές τις δώδεκα ημέρες αντιστοιχεί στον μέσο καιρό ενός επόμενου μήνα.
Για την επιστημονική διερεύνηση αυτής της πεποίθησης χρησιμοποιήθηκαν ημερήσιες τιμές μέσης θερμοκρασίας και βροχόπτωσης 42 ετών για τα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη. Οι τιμές αυτών των παραμέτρων κατά τις παραπάνω δωδεκαήμερες περιόδους συσχετίστηκαν με τις αντίστοιχες μέσες τιμές των επόμενων 12 μηνών ή περιόδων 30 ημερών. Επιπλέον, διερευνήθηκε εάν υπάρχει άλλη περίοδος 12 ημερών στη διάρκεια του έτους, η οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για μια επιτυχημένη πρόγνωση καιρού για τα επόμενα δώδεκα 30ήμερα.
Σε όλες τις περιπτώσεις αποδείχθηκε ότι ο καιρός μιας ημέρας δεν είναι σε θέση να προβλέψει τις μέσες καιρικές συνθήκες ενός επόμενου μήνα.
TA ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Θα επανέλθουμε με την περαιτέρω αν΄λυση , καθώς και με φαινολογικές παρατηρήσεις , αλλά και τα πρακτικά σημάδια του καιρού τα οποία έχουν απόλυτη επιστημονική βάση . Σιγά σιγά προσπαθούμε να σας μετεφέρουμε υπέυθυνη ενημέρωση , αν και ο αγώνας είναι πολύ δύσκολος . Σας ευχαριστώ .
Η εργασία σκαναρισμένη για να διαβαστεί από όλους σας
Loading...
Reload document 
Open in new tab