Κατά το τέλος του Μάη, μέχρι τις αρχές Ιουνίου, λίγα λεπτά πριν από την Ανατολή του ήλιου που η πρωινή δροσιά και η ομίχλη δεν έχουν ακόμα διαλυθεί και υπάρχει στην ατμόσφαιρα απόλυτη νηνεμία, παρουσιάζεται στη θέση Θυμέ Κάμπος πάνω από την ερειπωμένη, εκεί κοντά, Μονή του Αγίου Χαραλάμπους, να κινείται προς τη θάλασσα, ένα περίεργο φαινόμενο. Στρατιά ολόκληρη από ανθρώπινες σκιές με αστραφτερές πανοπλίες (στρατιωτών, πεζών και ιππέων) να προελαύνουν προς την παραλία.
Η λαϊκή πίστη θεωρεί ότι οι σκιές ανήκουν στους άνδρες του Ηπειρώτικου εθελοντικού σώματος, που σκοτώθηκαν στην πεδιάδα του Φραγκοκάστελλου τον Μάιο του 1828, έχοντας αρχηγό τον Ηπειρώτη Χατζημιχάλη Νταλιάνη.
Μαρτυρίες για ανάλογα φαινόμενα δεν λείπουν και από άλλους τόπους και εποχές ανεξάρτητα από τις αιτίες δημιουργίας τους, οι οποίες κάποτε μπορεί να είναι καθαρά ψυχολογικές. Είναι γνωστή π.χ. η είδηση ότι στην αρχαιότητα, στην ναυμαχία της Σαλαμίνας αφού προηγήθηκε ένα «Φως μέγα», εμφανίστηκαν «…φαντάσματα και είδωλα ενόπλων ανδρών απ΄ Αιγίνης τας χείρας ανεχόντων προ των ελληνικών τριηρών» (Ηρόδοτος, 8.64).
Η επιστήμη κατατάσσει τους Δροσουλίτες στα φαινόμενα του «ανώτερου αντικατοπτρισμού»
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΚΑΙ Η ΕΞΗΓΗΣΗ
Από τέλος Μαΐου μέχρι το πρώτο πενθήμερο Ιουνίου, η θέση του Ήλιου, λόγω της εκλειπτικής τροχιάς της Γης γύρω από αυτόν και της θέσης του άξονα αυτής σε σχέση με τις οροσειρές στο Φραγκοκάστελλο, είναι τέτοια ώστε να έχουμε την καταλληλότερη γωνία των από διάθλαση προερχομένων ακτίνων του Ήλιου για ένα 10λεπτο περίπου, το πρωί. 
Παράλληλα με το έναντι των οροσειρών και πάνω από το κάστρο σχηματιζόμενο νέφος της πρωινής δροσούλας, η οποία προκαλεί διάθλαση, γίνεται ανάλυση του φωτός, πολλαπλή ανάκλαση, διάθλαση και αλλαγή στη διεύθυνση διάδοσης του. Ένα φαινόμενο «όμοιο» της δημιουργίας του Ουράνιου τόξου. Κατά το δεκάλεπτο αυτό, όταν υπάρχει υψηλή υγρασία και άπνοια, λόγω της τοπικής ιδιομορφίας των δεκάδων λοφίσκων στην κορυφή των δυο παράλληλων στην παραλία οροσειρών και λόγω του ότι ο Ήλιος για δέκα λεπτά δεν ανυψώνεται αλλά κινείται ελάχιστα χαμηλότερα των κορυφών και φαινομενικά από την Χώρα Σφακίων προς τη Σκαλωτή, οι πολλές κορυφές των παράλληλων αυτών οροσειρών και λόγω της ιδιομορφίας των βράχων διακόπτουν την ευθύγραμμη κίνηση του φωτός προς το νέφος της δροσούλας. Με την φαινομενικά οριζόντια όμως κίνηση του Ήλιου πίσω από τις κορυφογραμμές παρουσιάζεται αντίθετης φοράς κίνηση των σκιών πάνω στο νέφος της δροσούλας, ακριβώς την κίνηση που έχουν περιγράψει οι κατά καιρούς διάφοροι παρατηρητές.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Το φαινόμενο αυτό δύναται να παρουσιαστεί σε οποιονδήποτε τόπο και σε οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, εφόσον υπάρχουν σε δεδομένο χρονικό διάστημα οι συνθήκες της περίπτωσης Φραγκοκάστελλου.