Έχουν περάσει 41 χρόνια από τις 23 Φεβρουαρίου 1983 όταν το πλοίο «Χρυσή Αυγή» βυθίστηκε στα ανοικτά της θάλασσας κοντά στο ακρωτήρι Μαντήλι της Εύβοιας. Εκείνο το πρωινό είχε κάνει το δρομολόγιο Τήνος- Άνδρος- Ραφήνα και το απόγευμα της ίδιας ημέρας απέπλευσε ξανά από τη Ραφήνα μεταφέροντας εννέα βυτιοφόρα, τέσσερα φορτηγά, 21 επιβάτες και 21 μέλη του πληρώματος.
Κάθε Τετάρτη το πλοίο αναλάμβανε τη μεταφορά οχημάτων με καύσιμα στα νησιά. Κυβερνήτης του ήταν ο Αντώνιος Γαρδέλης . Οι καιρικές συνθήκες ήταν άσχημες και στη Ραφήνα υπήρχε απαγορευτικό. Τελικά η εταιρεία έδωσε σήμα για αναχώρηση και με την υπογραφή του καπετάνιου ξεκίνησε από τη Ραφήνα στις 16:00 το απόγευμα για να εφοδιάσει τα νησιά, τα οποία είχαν μείνει για μέρες χωρίς πλοία. Καθώς το πλοίο έπλεε μπροστά από το Κάβο Ντόρο με πολύ θυελλώδεις ανέμους έκανε πλαγιοκοπήσεις. Τότε ακούστηκε ένας παράξενος θόρυβος και πήρε κλίση στα δεξιά. Το πλοίο μετέφερε βυτία με καύσιμα, τα οποία μετατοπίστηκαν με αποτέλεσμα να χυθούν και να υπάρξει κίνδυνος έκρηξης. Έπειτα από δέκα λεπτά, ενώ οι επιβάτες φορούσαν σωσίβια, έγινε μια μεγάλη έκρηξη και το πλοίο τυλίχτηκε στις φλόγες. Για αρκετές ώρες παρέμεινε αναποδογυρισμένο και στη συνέχεια βούλιαξε.
Όσοι βρίσκονταν στην πρύμνη έπεσαν γρήγορα στην παγωμένη θάλασσα. Ο Σίμος Λαβδάς, ο οποίος ήταν ο Β’ μηχανικός του πλοίου, και ήταν ανάμεσα στους διασωθέντες, είχε αναφέρει στην ιστοσελίδα «Εν Άνδρω»: «Με το που έγινε η έκρηξη πέσαμε στη θάλασσα και άρχισαν να πέφτουν από τον ουρανό ρόδες αυτοκινήτων και άλλα αντικείμενα. Για λίγο το πλοίο έγινε λαμπάδα και φώτιζε όλο το Κάβο Ντόρο. Όμως, μέσα σε λίγα λεπτά απομακρύνθηκε από κοντά μας, μετά τουμπάρισε και η φωτιά έσβησε. Όσοι βρισκόμασταν στη θάλασσα μείναμε εντελώς στο σκοτάδι και σκεφτήκαμε ότι κάπου εδώ τελειώσαμε. Γύρω στα 100 μέτρα μακριά ήταν ένα φωτάκι σε μια κουλούρα. Κολυμπώντας ο Αντώνης Κοκκίνης πήγε και τη μάζεψε. Αυτό το φωτάκι ήταν μια ελπίδα μιας και μπορεί να μας έβλεπε κανείς από τον αέρα. Όμως δεν γνωρίζαμε αν ο καπετάνιος είχε προλάβει να δώσει SOS. Αργότερα μάθαμε πως ο Γαρδέλης είχε δώσει ένα SOS που το έπιασε ένας παράκτιος σταθμός στο Λαύριο».
Το ναυάγιο του ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ είναι ένα από τα τραγικότερα θαλάσσια ατυχήματα που έλαβαν χώρα στον ελλαδικό χώρο και οι εικόνες που έφερε στην επιφάνεια η ομάδα του Αντώνη Γράφα, πιστοποιούν εμφατικά την τραγικότητα του γεγονότος αυτού.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Στις 11 Ιουνίου 2016 η ομάδα του Αντώνη Γράφα καταδύθηκε σε έναν νέο στόχο, ο οποίος είχε ευγενώς παραχωρηθεί από τον Γιάννη Μυτιληναίο και είχε επιτυχώς επιβεβαιωθεί κατά την διαδικασία επαλήθευσης ενδεικτικών στιγμάτων στις αρχές του ίδιου μήνα. Η κατάδυση, με μέγιστο βάθος τα 112 μέτρα, έδειξε ότι στο συγκεκριμένο στίγμα βρίσκεται ένα τμήμα του επιβατηγού-οχηματαγωγού πλοίου ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ (πρώην ιαπωνικό HAYABUSA) 33 χρόνια μετά το ιδιαίτερα τραγικό αυτό συμβάν, η ομάδα του Αντώνη Γράφα έφερε στην επιφάνεια εικόνες, οι οποίες δείχνουν για πρώτη φορά ένα κομμάτι του ναυαγίου. Πρόκειται για την υπερακτασκευή του πλοίου η οποία βρίσκεται αποκομμένη και αναποδογυρισμένη στον βυθό, ενώ επ’ αυτής βρίσκονται πεσμένα έξι βυτιοφόρα οχήματα και δυο φορτηγά. Κάτω από το πλέγμα των οχημάτων διακρίνονται καθαρά στον βυθό το άνω τμήμα της υπερκατασκευής, τα χαρακτηριστικά πλαϊνά παράθυρα και τα ρέλια του καταστρώματος. Πιθανολογείται ότι ένας από τους πλησίον βρισκόμενους στόχους, ο οποίος επίσης επαληθεύτηκε από την ομάδα του Αντώνη Γράφα, ταυτίζεται με το κυρίως τμήμα του Ε/Γ-Ο/Γ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ.
Καλημέρα κ. Κολυδά,
Εξαιρετικά άρθρα.
Από την ιστορική αναδρομή μου στα καιρικά της Κρήτης, για την οποία έχομε ήδη μιλήσει, μου έχουν μείνει 2 – 3 απορίες, για την συνδρομή στη διαλεύκανση των οποίων θα ήθελα αν είναι εφικτό για σας κάποιον σχολιασμό στο εδώ βήμα.
1. Την 30/31-3-1893 (= 12/13 Απριλίου 1893) σφοδρή ανεμοθύελλα με ΝΔ ή Ν. ανέμους σε όλη την Κρήτη, πιθανότατα η σφοδρότερη με βάση τα γνωστά στοιχεία, κατέστρεψε χιλιάδες δένδρα, μερικά σπίτια και έριξε καμπαναριά εκκλησιών και μοναστηριών. Διατάχθηκε επανακαταμέτρηση των ελαιώνων του νησιού. Οι ζημίες ήταν δυσανάλογες της βαρομετρικής κατάστασης που είδα από τις ιστοσελίδες ανασύστασης της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας εκείνης της περιόδου (το ίδιο ισχύει και για την θύελλα της “κολώνας” του Οκτωβρίου 1852 στην Αθήνα, που δεν φαίνονταν κάποιο φανερό αίτιο).
2. Την 22-2-1907 ένα υπερωκεάνειο της εποχής (“Imperatrice”) ναυάγησε στο Ελαφονήσι, στο ΝΔ άκρο της Κρήτης, με εκατοντάδες πνιγμούς, λόγω θύελλας με ΝΔ ανέμους. Ουδείς σχεδόν ασχολήθηκε με αυτό, που ωστόσο φαίνεται να ήταν το πλέον πολύνεκρο ναυάγιο στη Μεσόγειο.
3. Τέλος, θα ήταν ενδιαφέρον κάποιο σχόλιο για τις θύελλες της 11-2-1936, 15-3-1962 και 24-1-2004, που νομίζω ότι ήταν οι εντονότερες του περασμένου αιώνα σε πανελλήνιο επίπεδο.
Με εκτίμηση
Γιώργος Στυλιανάκης
Καλησπέρα και ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια .
1. Για το ναυάγιο της “Αυτοκράτειρας” υπάρχει εκτενέστατο άρθρο στην “Ναυτιλία” και στο FlashNews
https://nautilia.gr/istoria/istorika-plia/navagio-atmoploiou-imperatrix/
https://flashnews.gr/post/219450/to-nayagio-toy-imperatrice-sto-perasma-toy-elafonhsioy-to-1907/
Oι πληροφορίες είναι αντικρουόμενες για το πόσους επιβάτες είχε τελικώς .
2. Οι χάρτες της Reanalysis δεν βοηθούν σημαντικά για γεγοινότα στην περιοχή μας , λόγω του μικρού δικτύου παρατηρήσεψν . Σας θυμίζω οτι μόλις το 1890 αποκτήσαμε ενιαίο δίκτυο από το Αστεροσκοπείο χάρη στις προσπάθειες του Αιγηνήτη.
3. για τις λοιπές κακοκαιρίες θα αναφερθούμε .
Με εκτίμηση
Θοδωρής Κολυδάς
2.