Τα Διεθνή Πάρκα Σκοτεινού Ουρανού είναι ένας θεσμός που ενθαρρύνει τις κοινότητες, τα εθνικά πάρκα και τις προστατευόμενες περιοχές σε όλο τον κόσμο να προστατεύσουν τον νυχτερινό ουρανό μέσω περιβαλλοντικά υπεύθυνου εξωτερικού φωτισμού και ενημέρωσης του κοινού Στην Κεφαλλονιά, οι προσπάθειες για τη διατήρηση των δέντρων και την πρόληψη των πυρκαγιών είχαν ένα ακούσιο αποτέλεσμα: τη διατήρηση του σκοτεινού ουρανού. Η Κεφαλλονιά εκτείνεται σε έκταση 773 τετραγωνικών χιλιομέτρων, καθιστώντας την το μεγαλύτερο από τα επτά κύρια νησιά του Ιονίου στην Ελλάδα. Ο Αίνος είναι από τα όρη με τις πλέον έκτακτες καιρικές συνθήκες, δεχόμενο πρώτο στην Ελλάδα τα χαμηλά βαρομετρικά που έρχονται από Δυσμάς. Είναι διάσημος για τη μοναδική στον Κόσμο “Κεφαλληνιακή Μαύρη Ελάτη” και γι’ αυτό ονομάζεται ”Monte Nero” (Μαύρο Βουνό) και για τις αγέλες των αγρίων μικρόσωμων αλόγων του της φυλής «Equus caballus». Οι σημαντικότερες πεδιάδες είναι αυτές της Κραναίας, της χερσονήσου Παλικής, του Αρακλείου και της Σάμης.
Το νησί, μαζί με την κοντινή Ιθάκη, είναι ορατά σε αυτήν την παραπάνω εικόνα, που αποκτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023, με το OLI-2 (Operational Land Imager-2) του Landsat 9. Το καρστικό τοπίο του νησιού είναι πλούσιο με σπηλιές, καταβόθρες και υπόγειο ρέματα. Από ψηλά όμως τα δάση ξεχωρίζουν. Ο Εθνικός Δρυμός Αίνου ιδρύθηκε το 1962 κυρίως για να προστατεύσει τα ελατοδάση.
Η παρακάτω εικόνα δείχνει μια λεπτομερή άποψη του νότιου τμήματος του εθνικού πάρκου γύρω από το όρος Αίνος. Αυτός ο ορεινός όγκος, μαζί με αυτόν του όρους Ρούντι στα βόρεια, αποτελούν το εθνικό πάρκο. Το μεγαλύτερο μέρος του πράσινου στην περιοχή του πυρήνα του πάρκου είναι το κεφαλλονίτικο έλατο (Abies cephalonica) – ταξινομήθηκε ως νέο είδος, ενδημικό στην Ελλάδα, το 1838. Τα μαύρα πεύκα (Pinus nigra) αναμειγνύονται επίσης, μαζί με διάφορους τύπους θάμνων.
Η πυρκαγιά είναι η κύρια απειλή για τα έλατα του πάρκου. Τα εύφλεκτα δέντρα αναπτύσσονται σε ένα ξηρό μικροκλίμα με άφθονα χόρτα για καύσιμο. Για προστασία από τη φωτιά, η νυχτερινή πρόσβαση στο πάρκο είναι περιορισμένη. Ο περιορισμός διατήρησε επίσης ακούσια τον εξαιρετικά σκοτεινό νυχτερινό ουρανό του πάρκου, ωφελώντας την οικολογία της περιοχής και τις ευκαιρίες παρατήρησης των άστρων. (Χωρίς ιστορικό νυχτερινών επισκεπτών, το πάρκο δεν εγκατέστησε ποτέ τεχνητό εξωτερικό φωτισμό). Ωστόσο, ορισμένα σημεία τεχνητού φωτός προέρχονται από τα φώτα σε έναν πύργο τηλεπικοινωνιών έξω από την ιδιοκτησία του πάρκου στο όρος Αίνος και από τις φωτισμένες υποδομές κοντινών πόλεων όπως το Αργοστόλι, την πρωτεύουσα της Κεφαλλονιάς. Οι υπεύθυνοι του πάρκου και οι ειδικοί του σκοτεινού ουρανού πέρασαν αρκετά χρόνια πραγματοποιώντας μετρήσεις φωτορύπανσης, εγκαθιστώντας αναβαθμίσεις φωτισμού και φιλοξενώντας προγράμματα προβολής.
Τον Ιούνιο του 2023, το Εθνικό Πάρκο Αίνου έγινε το πρώτο διεθνές πάρκο σκοτεινού ουρανού στην Ελλάδα. Ο σκοτεινός ουρανός έχει σημασία για πολλά από τα φυτά και τα νυκτόβια ζώα του νησιού. Για παράδειγμα, τα νεογνά χελωνών καρέτα καρέτα που φωλιάζουν στις παραλίες μπορεί να αποπροσανατολιστούν από το τεχνητό φως. Ο σκοτεινός ουρανός ωφελεί επίσης τους νυχτερινούς θεατές του ουρανού. Το πάρκο φιλοξενεί τώρα προκαθορισμένες «αστρονύχτες» στις οποίες οι επιτρεπόμενοι επισκέπτες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο πάρκο τη νύχτα για να βιώσουν έναν ουρανό φωτισμένο από φυσικές πηγές, όπως το φως των αστεριών και το φως του φεγγαριού.
Πηγή : Image of the Day for December 9, 2023 – NASA Earth Observatoty