TOP STORIES Αρθρογραφια Κοινωνία Μετεωρολογία και Κλίμα

18 Οκτωβρίου 1937-Η φονικότερη πλημμύρα του 20ου αιώνα στη Κρήτη

Σε όλη τη Βόρεια Κρήτη στις 18 Οκτωβρίου του 1937 σηµειώθηκαν εντονότατες καταιγίδες µε ακραίες, κατακλυσµιαίες βροχές και µε πρωτοφανείς ζηµίες. Το χειρότερο όµως ήταν ότι πνίγηκαν 16 άτοµα στο Ηράκλειο  Ήταν ο µεγαλύτερος αριθµός ανθρώπινων απωλειών από καιρικό φαινόµενο στην Κρήτη κατά τον 20ό αιώνα.Παρά τον σχετικά ήπιο καιρό που είχε προηγηθεί στο νησί μέχρι τα μέσα του μήνα δεν μπορούσε να φανταταστεί ότι ένα  αβαθές βαρομετρικό χαμηλό προερχόμενο όμως απο το “ζεστό” Λιβυκό θα προκαλούσε τόσο μεγάλη κακοκαρία στην Κρήτη, αλλά και σε μεγάλος μέρος της Κεντρικής Ελλάδος (την επομένη ημέρα επηρεάστηκε και η Αθήνα) .

Εχουμε πολλές φορές αναφέρει οτι το ανατολικό επιφανειακό αλλά και ανώτερο ρεύμα στα κατώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας , τροφοδοτεί τα συστήματα , τα αποσταθεροποιεί σημαντικά και για τον λόγο αυτό δημιουργούνται “εκρηκτικές” καταστάσεις. Το βράδυ της 17ης προς 18η Οκτωβρίου και ενώ το βαρομετρικό χαμηλό ενισχύονταν και εκινείτο βορειότερα, σηµειώθηκαν εντονότατες καταιγίδες µε ακραίες, κατακλυσµιαίες βροχές.  Στα Χανιά (πόλη) η βροχή της νύκτας αυτής ανήλθε σε 212mm. Προκλήθηκαν ζηµίες σε 56 καταστήµατα (κάποια από αυτά καταστράφηκαν ολοσχερώς) και σε 47 οικίες, πνίγηκαν ζώα ακόµα και µέσα στην πόλη και σηµειώθηκαν ζηµίες σε έργα υποδοµής (δρόµους, δίκτυα), ενώ το νερό σε ορισµένες συνοικίες έφθανε µέχρι την µέση περίπου του ύψους των κατοίκων. Στις περιοχές έξω από την πόλη οι ζηµίες ήταν πολύ µεγαλύτερες. Έπεσαν γέφυρες και σπίτια σε ορισµένα χωριά, παρασύρθηκαν ή κατέστησαν αδιάβατοι δρόµοι και πληµµύρισαν και όλοι οι ποταµοί της Βόρειας ακτής. Ανθρώπινα θύµατα όμως στα Χανιά δεν σηµειώθηκαν.

Χανιά Πόλη (1937) και Θέση Μετεωρολογικού Σταθμού ΕΜΥ (1945)

Σε αντίθεση όμως με τα Χανιά στο Ηράκλειο, οι καταρρακτώδεις βροχές και καταιγίδες ήταν προφανώς ακόµη εντονότερες, µε αποτέλεσµα να καταστραφούν τελείως περίπου 50 σπίτια και να υποστούν ζηµίες περίπου 200, ιδίως στη συνοικία των Κάτω Πατελλών από όπου περνούσε τότε χείµαρρος. Αποκλείστηκε µάλιστα η συνοικία αυτή επειδή υπέστη καθίζηση η γέφυρα που και σήµερα υπάρχει. Λιγότερες ζηµίες υπέστη η περιοχή του Γιόφυρου. Το χειρότερο όµως ήταν ότι πνίγηκαν 16 άτοµα στην πόλη. Ήταν ο µεγαλύτερος αριθµός ανθρώπινων απωλειών από καιρικό φαινόµενο στην Κρήτη κατά τον 20ό αιώνα. 

ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΑΡΜΕΡΙΑ (Δεκαετία ’30)  (Ενετική Οπλοθήκη) 

Παρατηρήθηκε ότι από τις βροχές αποψιλώθηκε σε µεγάλη κλίµακα το έδαφος της Βόρειας Κρήτης. Μέχρι το τέλος του µήνα το νερό της θάλασσας µέχρι το ορατό βάθος του ορίζοντα και σε όλη την έκταση της Βόρειας ακτής ήταν κόκκινο.  Στις 20 του ίδιου µήνα πεντάωρη νεροποντή στην περιοχή Ακρωτηρίου προκάλεσε ακόµη εντονότερες ζηµίες στα χωριά της περιοχής, παρέσυρε δρόµους και δένδρα και άνεσκαψε τάφους χρονολογούµενους, κατά τον τοπικό τύπο, από τον 12 ο αιώνα. Η περίπτωση αυτή ταιριάζει και με τις πρόσφατες πλημμύρες του Φεβρουαρίου 2019 στο νησί , μόνο που τότε δεν επλήγησαν ορεινές περιοχές (η δεν έγιναν αναφορές) .

Η Εφημερίδα “Πατρίς” αναφέρει χαρακτηριστικά : ” … ενώ μέχρι της 7ης απογευματικής της Κυριακής όλοι επανηγύριζαν την έλευσιν του χειμώνος, εκφράζοντες την χαράν των δια τα ευχάριστα αποτελέσματα που θα είχεν η άφθονος πρώιμος βροχή δια τας γεωργικάς καλλιεργείας, χθες εξύπνησεν η πόλις βυθισμένη εις το πένθος και την θλίψιν δια την επελθούσαν εκ των καταρρακτωδών βροχών συμφοράν.” ¨

Αν παρατηρήσετε την ανάλυση του χάρτη επιφανείας παραπάνω , θα δείτε οτι και τότε υπήρχε ένας μεγάλος Αντικυκλώνας που κάλυπτε σχεδόν όλη την Ευρώπη και δεν επέτρεπε τα βόρεια συσστήματα να κινηθούν νοτιότερα και να προκαλέσουν βροχές. Επικρατούσε περίπου μια περίπτωση ανάλογη με αυτή που  ζούμε σήμερα και παραπονιόμαστε για τον άνομβρο καιρό που επικρατεί στη χώρα μας. Ας μη βιαζόμαστε. Άλλωστε η λαική σοφία λέει : “O μήνας χάνει τα νερά, ο χρόνος δεν τα χάνει” …

Πηγές : Φωτογραφίες Gerola, Vikelaia Library , Καταγραφή ιστορικών στοιχείων και επεξεργασία Μετεωρολογικών δεδομένων Μ.Σ. Χανίων Περιόδου 1933-1940″ Πτυχιακή εργασία Γαλάνη Δημήτρη,  http://creteweather.blogspot.com -Γιώργος Στυλιανάκης, Αποχέτευση οροπεδίου Λασιθίου / Νίσκος Β.. -Αναπτυξιακό συνέδριο οροπεδίου Λασιθίου, Εφημερίδα Πατρίς -https://archive.patris.gr

Visited 637 times, 1 visit(s) today
0Shares

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *