Όλοι γνωρίζουμε ότι ο Ημερήσιος Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς, έχει ως κύριο στόχο να ενημερώσει τους φορείς που εμπλέκονται στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, για τις περιοχές που το επόμενο 24‐ωρο είναι μεγάλη η επικινδυνότητα εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών. Ο χάρτης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του σχεδιασμού αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, που συμβάλει αποτελεσματικά στην προληπτική οργάνωση και το συντονισμό για την ετοιμότητα των εμπλεκομένων φορέων καθώς και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών για την αποτροπή έναρξης δασικών πυρκαγιών από αμέλεια. Η σύνταξη του Ημερήσιου Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς γίνεται από ομάδα έκδοσης του Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς, η οποία απαρτίζεται από επιστήμονες με ειδικές γνώσεις της Δ/νσης Σχεδιασμού και Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της Γ.Γ.Π.Π. και αναλυτικές πληροφορίες μπορείτε να δείτε μέσα στο σχετικό Σχέδιο με την κωδική ονομασία “ΙΟΛΑΟΣ” στα πλαίσια του Γενικού Σχεδίου Πολιτικής Προστασίας με τη συνθηματική λέξη “Ξενοκράτης”.
Η ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ EFFIS TOY COPERNICUS
Το EFFIS – είναι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών Δασικών Πυρκαγιών – το οποίο υποστηρίζει τις υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για την προστασία των δασών από πυρκαγιές στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες και παρέχει στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερωμένες και αξιόπιστες πληροφορίες για τις πυρκαγιές στην Ευρώπη.
Χάρτης: Οι προγνώσεις του EFFIS με βάση τον δείκτη FWI για τις 10 Σεπτεμβρίου 2023 με δεδομένa ECMWF (8km res)
Από το 1998, το EFFIS υποστηρίζεται από ένα δίκτυο εμπειρογνωμόνων από τις χώρες της λεγόμενης Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για τις Δασικές Πυρκαγιές, η οποία είναι εγγεγραμμένη στη Γενική Γραμματεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Επί του παρόντος, αυτή η ομάδα αποτελείται από ειδικούς από 43 χώρες σε χώρες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Το 2015, το EFFIS έγινε ένα από τα στοιχεία των Υπηρεσιών Διαχείρισης Έκτακτης Ανάγκης στο πρόγραμμα Copernicus της ΕΕ. O δείκτης καιρού πυρκαγιάς έχει έξι επίπεδα κινδύνου – το πολύ χαμηλό είναι λιγότερο από 5,2 στην κλίμακα. Χαμηλός κίνδυνος μεταξύ 5.2 και 11.2. Μεταξύ 11.2 και 21.3 έχουμε μέτριο κίνδυνο. Ο υψηλός κίνδυνος βρίσκεται στο εύρος 21,3 και 38. Μεταξύ 38 και 50 έχουμε πολύ υψηλό κίνδυνο και ακραίο κίνδυνο πέρα από το 50. Αυτά για την Ευρώπη .
Η ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΠΡΟΒΛΕΨΗΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΥΡΚΑΓΙΩΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ – ΥΠΑΡΧΕΙ “ΔΥΑΡΧΙΑ” ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΦΟΡΕΩΝ ;
Στη χώρα μας χρησιμοποιείται ο γνωστός πλέον σε όλους χάρτης πρόβλεψης πυρκαγιών με 5 χρωματικούς δείκτες που εκδίδει επισήμως η Πολιτική Προστασία . Ορισμένα στοιχεία για την εκπόνηση του χάρτη τα διαθέτει η ΕΜΥ στη Πολιτική Προστασία τα οποία αφορούν το πεδίο των ανέμων και των θερμοκρασιών για την επόμενη ημέρα . Με βάση αυτά τα δεδομένα καθώς και άλλα στοιχεία (υγρασίας , εδάφους κλπ) εκπονείται ο σχετικός χάρτης .
Χάρτες αντίστοιχους εκδίδει και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών/ meteo, προφανώς στα πλαίσια των ερευνητικών του δραστηριοτήτων όπως περιγράφεται στο ΠΔ λειτουργίας του. Όπως όμως περιγράφει σε ανάρτησή του στο Facebook o Dr. Michalis Sioutas η διαφοροποίηση των προβλέψεων αυτών δεν συμβάλλει καθόλου στη σωστή ενημέρωση των πολιτών.
Ο πολίτης μπορεί να γνωρίζει ότι ο επίσημος χάρτης είναι αυτός της Πολιτικής Προστασίας, όμως η ύπαρξη δεύτερου χάρτη από έναν επίσης φορέα του Δημοσίου , χωρίς τον χαρακτηρισμό ότι είναι πειραματικός – “Unofficial” όπως περιγράφεται Διεθνώς – μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα πέραν της απλής ενημέρωσης . Για παράδειγμα , σε μια περίπτωση που ξεσπάσει κάπου μια πυρκαγιά χωρίς να αναφέρεται η περιοχή ως επικίνδυνη από την ΓΓΠΠ , ενώ αντίθετα ο δείκτης εμφανίζεται υψηλός από το ΕΑΑ , μπορεί τότε κάποιος “καλοθελητής ” κάλλιστα να εκθέσει τον επίσημο φορέα και να δημιουργήσει μεγάλη αμφιβολία στους πολίτες για την εγκυρότητα των προγνώσεων.
ΛΥΣΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ;
Είναι λογικό όλοι οι φορείς που παράγουν πρωτογενή δεδομένα , είτε από τα δίκτυα παρατήρησης που διαθέτουν, είτε από τα αριθμητικά μοντέλα που “τρέχουν” , να θέλουν να προβάλλουν τη δουλειά τους . Αυτό βλέπουμε σαν παράδειγμα και στην ιστοσελίδα του ΕΛΚΕΘΕ με το σύστημα ΠΟΣΕΙΔΩΝ το οποίο τρέχει ατμοσφαιρικό και κυματικό μοντέλο. 
Παρότι στο σχετικό site υπάρχουν οι όροι χρήσης και η αποποίηση ευθύνης αυτό δεν εμφανίζεται με την πρώτη ματιά , αλλά βρίσκεται μόνο στο κάτω δεξί περιθώριο της σελίδας. Θα πρέπει λοιπόν προς αποφυγή παρεξηγήσεων να τοποθετηθεί μια λεζάντα σε κάθε προιόν που ευκρινώς θα είναι θεάσιμη στο μέσο πολίτη και θα τον πληροφορεί αν το προιόν αυτό είναι official ή unofficial.
Χάρτης ενεργών προειδοποιήσεων EFAS 10-9-23 /COPERNICUS
H επιστημονική γνώση και τα εργαλεία της επιστήμης θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στον πολίτη και να τον πληροφορούν έγκυρα και όχι να τον αποπροσανατολίζουν. Η πολιτεία και οι επιχειρησιακοί φορείς βαθμιαία θα αποδεχτούν την αξία αυτών των προιόντων , αφού τα αξιολογήσουν , και αν τα κρίνουν σωστά θα τα εντάξουν μέσα στα επίσημα εργαλεία ενημέρωσης των πολιτών. Να θυμίσουμε ότι αυτό ήδη έχει γίνει με το πρόγραμμα EFFIS του Copernicus για τις πυρκαγιές,, ενώ πολύ γρήγορα θα γίνει πράξη και η ένταξη του προγράμματος EFAS το οποίο τα πήγε πολύ καλά στις πρόσφατες πλημμύρες όπως έχουμε γράψει σε προηγούμενο άρθρο.
Να κλείσω με την υπενθύμιση ότι για το θέμα που αναπτύξαμε σχετικά με τις πυρκαγιές , ανάλογη τακτική θα πρέπει να ακολουθηθεί και για τις άλλες παραμέτρους όπως ο άνεμος η βροχή κ.α . Φυσικά θα πρέπει να προηγηθεί διάλογος με τους φορείς που παράγουν τα γεωχωρικά δεδομένα , καθώς σε πολλές περιπτώσεις υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων ακόμη και μεταξύ των επισήμων φορέων .
Θοδωρής Ν. Κολυδάς
Ἐξ αὐτῆς δὲ τῆς ἀρχῆς ἐστι φύσει υἱὸς ὁ λόγος, οὐχ ὡς ἀρχὴ ἑτέρα καθ’ ἑαυτὸν ὑφεστὼς οὐδ’ ἔξωθεν ταύτης γεγονώς, ἵνα μὴ τῇ ἑτερότητι δυαρχία καὶ πολυαρχία γένηται, ἀλλὰ τῆς μιᾶς ἀρχῆς ἴδιος υἱός, ἰδία σοφία, ἴδιος λόγος ἐξ αὐτῆς ὑπάρχων.
ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ