Τα αιωρούμενα σωματίδια και ειδικότερα η σκόνη αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα. Η χημική σύσταση των σωματιδίων διαφέρει ανάλογα με την πηγή από την οποία προέρχονται. Τα αιωρούμενα σωματίδια ερήμου ανήκουν στην κατηγορία των χονδρόκοκκων σωματιδίων. Αυτά που είναι μικρότερα από 10 μm μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις, έως και 5000 Km. Η μεταφορά αιωρούμενων σωματιδίων προς την κεντρική Μεσόγειο χαρακτηρίζεται από επεισόδια τα οποία διαρκούν από 2 έως 4 ημέρες, σε αντίθεση με τη μέση διάρκεια των επεισοδίων που συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο από την έρημο της Αραβίας και διαρκούν μία ημέρα . Η Κεντρική Αλγερία είναι η πιο συχνή περιοχή-πηγή αιωρούμενων σωματιδίων τα οποία φτάνουν στο Ισραήλ , καθώς επίσης άλλες πιθανές πήγες είναι τα βουνά Hoggar Massif και Tibesti στο βόρειο Chad.
Please accept YouTube cookies to play this video. By accepting you will be accessing content from YouTube, a service provided by an external third party.
If you accept this notice, your choice will be saved and the page will refresh.
Στο παραπάνω βίντεο μπορείτε να παρατηρήσετε ότι από το απόγευμα της Πέμπτης και μετά η σκόνη από την Αφρική υποχωρεί σημαντικά και μόνο για λίγο μέχρι το Σάββατο θα επηρεαστούν τα νότια τμήματα της χώρας μας . Από όλες τις επιστημονικές μελέτες εντοπίστηκαν τρία αίτια-περιοχές για την μεταφορά της σκόνης από τη Σαχάρα προς τη Μεσόγειο, ανάλογα με την εκάστοτε εποχή του έτους.
Οι διαδρομές της σκόνης.
Οι μαυρισμένες περιοχές απεικονίζουν τις κύριες πηγές σκόνης στη Β. Αφρική, ενώ τα βέλη δείχνουν τη μεταφορά που συντελείται ανά εποχή έτους.
Η μεγαλύτερη πηγή σκόνης στον κόσμο βρίσκεται στην κοιλότητα Bodιlι στο Τσαντ, στην περιοχή μεταξύ της διαρκώς συρρικνούμενης λίμνης Τσαντ (σήμερα στο ένα εικοστό του μεγέθους που είχε το 1960) και της Σαχάρας. Από τη κοιλότητα απελευθερώνονται 1,270 εκατομμύρια τόνοι σκόνης το χρόνο, δέκα φορές περισσότερης από όταν άρχισαν οι μετρήσεις το 1947. Συνολικά από όλη την Σαχάρα και στο Σαχέλ στα νότια όριά της, οι όγκοι σκόνης έχουν αυξηθεί 4 με 6 φορές από τη δεκαετία του ’60. Οι χώρες που έχουν επηρεαστεί περισσότερο είναι ο Νίγηρας, το Τσαντ, η βόρεια Νιγηρία, η Μπουρκίνα Φάσο και η Μαυριτανία
Την περίοδο της άνοιξης ( Μάρτιο Απρίλιο) , οι κυκλώνες Sharav που κινούνται προς τα ανατολικά, κατά μήκος της βόρειας αφρικάνικης ακτογραμμής, μεταφέρουν σκόνη στην ανατολική Μεσόγειο.
Κατά το καλοκαίρι (Ιούλιο Αύγουστο) οι υψηλές πιέσεις πάνω από τη Λιβύη εμποδίζουν την περαιτέρω ανατολική διάδοση των κυκλώνων αυτών και η μεταφορά πραγματοποιείται στην κεντρική Μεσόγειο.
Προς το πέρας του καλοκαιριού (Σεπτέμβρης -Νοέμβρης) οι χαμηλές πιέσεις κοντά στις Βαλεαρίδες νήσους έχουν ως αποτέλεσμα η μεταφορά σκόνης να συντελείται κυρίως στη δυτική Μεσόγειο.
Οι επιστημονικές υπερβολές για την αύξηση των επεισοδίων σκόνης
Οι αμμοθύελλες με προέλευση τη Σαχάρα έχουν δεκαπλασιαστεί μέσα στα 50 τελευταία χρόνια, απειλώντας τη δημόσια υγεία και καταστρέφοντας κοραλλιογενείς υφάλους χιλιάδες μίλια μακριά, σύμφωνα με ανακοίνωση σε Διεθνές Γεωγραφικό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2004 στη Γλασκώβη. Και μια από τις κύριες αιτίες για αυτή την καταστροφική αλλαγή, είναι η αντικατάσταση της καμήλας με το 4Χ4, που έχει γίνει πλέον το προτιμώμενο όχημα για τη διάσχιση της ερήμου!
Ο Andrew Goudie (φωτο) , καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, κατηγόρησε την “κυριαρχία του Τογιότα” ως υπεύθυνη για την καταστροφή του λεπτού στρώματος από λειχήνες και πέτρες, το οποίο προστάτευε τεράστιες εκτάσεις της Σαχάρας από τους ανέμους στη διάρκεια αναρίθμητων αιώνων. Η οδήγηση στους τέσσερις τροχούς, λέει ο καθηγητής, μαζί με την υπερβόσκηση και την αποδάσωση, είναι οι κύριες αιτίες του αυξανόμενου παγκόσμιου προβλήματος των αμμοθυελλών, το μέγεθος του οποίου είναι πολύ μεγαλύτερο από ότι είχαμε συνειδητοποιήσει.
Ο καθηγητής Goudie είπε ότι είναι ακόμη αβέβαιο τι άλλα αποτελέσματα έχει η σκόνη στο κλίμα. Η σκόνη ταυτόχρονα αντανακλά τη θερμότητα πίσω στο διάστημα, όταν βρίσκεται στην ατμόσφαιρα, και από την άλλη καλύπτει την Γη εμποδίζοντάς τη να εκπέμψει θερμότητα. Όταν πέφτει στη θάλασσα πολλαπλασιάζει το πλαγκτόν, το οποίο απορροφά διοξείδιο του άνθρακα και δροσίζει την επιφάνεια των ωκεανών, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται λιγότερα σύννεφα και λιγότερες βροχές – ένας φαύλος κύκλος ο οποίος κάνει το πρόβλημα της σκόνης χειρότερο.
The 8th edition of Human Impact on the Natural Environment is out now! For the first time it's in full colour. Published by @WileyGlobal https://t.co/R04G8DHY5y #Geography #HumanImpact #EnvironmentalChange pic.twitter.com/ilWdnj3pPM
— Andrew Goudie (@ASGoudie) August 21, 2018
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ
– Μια τυπική ανεμοθύελλα που έχει εύρος 200 χιλιομέτρων μεταφέρει 20 με 30 εκατομμύρια τόνους σκόνης, μερικές φορές έως και 100 εκατομμύρια.
– Η σκόνη που κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα παγκοσμίως φτάνει τα 2 με 3 δισεκατομμύρια τόνους το χρόνο.