Ηλίας Αγγελόπουλος-Περί των Πλημμυρών εν τω Λεκανοπεδίω των Αθηνών

Δεν είχαν περάσει δύο χρόνια μετά την μεγάλη πλημμύρα του Αγίου Φιλίππου στις 14 Νοεμβρίου του 1896, που επλήγη ιδιαίτερα το Βατραχονήσι αλλά και άλλες περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά και σας είχα αναλύσει πριν από λίγες ημέρες, όταν ο διακεκριμένος Πολιτικός Μηχανικός Ηλίας Αγγελόπουλος σε δημόσια τοποθέτησή του τον Δεκέμβριο του 1898 πρότεινε συγκεκριμένες λύσεις για να αντιμετωπιστούν τα πλημμυρικά φαινόμενα στην Αθήνα . Η δημόσια τοποθέτηση του έδωσε την αφορμή να ξεκινήσουν τα έργα για αλλαγή της κοίτης του Κηφισού .

Παρά τις αναλυτικές του προτάσεις για την διευθέτηση των ρεμάτων, όχι μόνο δεν έγινε απολύτως τίποτε , αλλά ένα χρόνο OKμετά ήρθαν κι άλλες μεγαλύτερες καταστροφές, το 1899 , οι οποίες ανάγκασαν τον τότε Πρωθυπουργό κ. Θεοτόκη μαζί με τον διευθυντή Δημοσίων έργων κ. Βλαχόπουλο , να ξεκινήσουν να κάνουν τα σχέδια για αντιπλημμυρικά έργα Ιλισού και Κηφισού με τις προτάσεις που είχαν στα χέρια τους για αλλαγή της κοίτης του Κηφισού ώστε αυτή να καταλήγει στο Φάληρο και όχι στον Ελαιώνα των Αθηνών όπως γινόταν μέχρι τότε . Η κοίτη του Κηφισού διευθετήθηκε τότε μόνο σε μήκος περί τα 1000 μ, μετά από πιέσεις είχε ασκήσει ο βουλευτής Ρετσίνας.

Έπρεπε να περάσει ένας αιώνας και παραπάνω για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα στις αρχές του 21ου αιώνα !

ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ο Ηλίας Αγγελόπουλος γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1859 και πέθανε το 1932. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στη Σχολή Γεφυροποιών της Ecole des Ponts et Chaussees στο Παρίσι, από όπου αποφοίτησε το 1886. Εργάστηκε στην υπηρεσία Δημοσίων Εργων από το 1886 μέχρι το 1900 και προήχθη σε νομομηχανικό. Επίσης το 1886 εργάστηκε ως μηχανικός στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Αθηναίων και ως μηχανικός της Λιμενικής Επιτροπής του Πειραιά, όπως αναφέρει ο Μπίρης . Στα έργα του ανήκουν οι μόνιμες δεξαμενές του λιμένος Πειραιώς, ενώ τo 1889 διατύπωσε την ιδέα εξεύρεσης άλλων πηγών (πέραν του υδραγωγείου του Ανδριανού) υδροδότησης της πρωτεύουσας. Την ιδέα υιοθέτησε ο Κελλενέκ που πρότεινε τη διοχέτευση των νερών της Στυμφαλίας. Την ίδια χρονιά ο Ελληνικός Πολυτεχνικός Σύλλογος γνωμοδότησε υπέρ της ίδιας αυτής λύσης. Από το 1897 έως το 1898 εργάστηκε ως Καθηγητής Γεφυροποιίας στο Σχολείο Βιομηχάνων Τεχνών. Υπήρξε εκδότης των περιοδικών Μηχανική Επιθεώρηση, Εργα και Αρχιμήδης. Επίσης υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Λέσχης των Επιστημόνων και ιδρυτικό μέλος του ΤΕΕ, μάλιστα διετέλεσε και πρώτος πρόεδρος του το 1925 ενω μετείχε και στο Διοιηκητικό Συμβούλιο της «Νέας Εταιρείας της Διώρυγος της Κορίνθου» Υπήρξε ένας εκ των πρωταγωνιστών στην εισαγωγή διάδοση και επικράτηση του μπετόν .

Ήταν ο πρώτος που κατασκεύασε πολυκατοικία με μπετόν αρμέ καθώς και δύο γέφυρες στον Κηφισό στις οδούς Πειραιώς και Φαλήρου .

H ανέγερσή των γεφυρών λόγω των συχνών καταστροφικών και πολύνεκρων πλημμυρών είχε καταστεί επείγουσα καθώς οι ξύλινες γέφυρες που υπήρχαν ήταν παντελώς ακατάλληλες. Τις μελέτες έκανε ο γαλλικός οίκος Hennebique και ο Αγγελόπουλος ήταν αντιπρόσωπός του στην Ελλάδα και ο μηχανικός που τελειοποίησε τη μέθοδο και την έκανε εμπορικά εκμεταλλεύσιμη .

Η ΔΙΑΛΕΞΗ και ΔΗΜΟΣΙΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΤΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ

Ο τρόπος γραφής του Ηλία Αγγελόπουλου μοιάζει με τον τρόπο γραφής του αείμνηστου καθηγητού Δημητρίου Αιγινήτη στο δίτομο έργο του “Το Κλίμα της Ελλάδος” και “Το κλίμα της Αττικής ” . Τα κλιματικά στοιχεία που χρησιμοποιεί προέρχονται από το έργο του Αιγινήτη , ενώ ως μηχανικός χρησιμοποιεί τις τεχνικές που είχε μάθει από τις σπουδές του στη Γαλλία . Να μη ξεχάσουμε να πούμε, οτι και ο Αιγινήτης είχε την σπουδάσει στο Παρίσι και είχαν και οι δύο τους αποκτήσει Γαλλική κουλτούρα και τρόπο σκέψης . Οι ιστορικές αναφορές του Αγγελόπουλου όπως και του Αιγινήτη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είναι πλήρως τεκμηριωμένες και κυριαρχεί στον λόγο τους γλαφυρότητα. Όταν καλείται ο Αγγελόπουλος να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα, τότε γίνεται περιεκτικός , λιτός και θέτει τα προβλήματα στη σωστή τους βάση δίνοντας συγκεκριμένες και ουσιαστικές λύσεις . Στις μέρες μας αυτός ο λόγος βαθμιαία παρατηρούμε οτι αρχίζει να εκλείπει και μεγάλο μέρος της επιστημονικής κοινότητος αναφέρεται σε άλλους λόγους και μιλά για μια απροσδιόριστη κλιματική αλλαγή – που έτσι κι αλλιώς υπάρχει- εναποθέτοντας το πρόβλημα στο φαινόμενο ή αλλού, χωρίς να επικεντρώνονται στο πραγματικό πρόβλημα . Πολύ λίγοι επιστήμονες ομιλούν ξεκάθαρα για παραλείψεις ή λάθη .Ίσως όμως και αυτοί που επικεντρώνονται στην ουσία του προβλήματος δεν έχουν “φωνή” να ακουστούν. Άλλα ήθη θα μου πείτε και πολύ διαφορετικός ο τρόπος σκέψης του χθες με το σήμερα ….

Ας αφήσουμε όμως τις κριτικές και τις “γκρίνιες” και ας γυρίσουμε τον χρόνο πίσω, πηγαίνοντας στα λόγια του αείμνηστου κ. Αγγελόπουλου, ο οποίος καλείται να μας “φωτίσει” και να μας αναλύσει τους λόγους που συμβαίνουν οι πλημμύρες στην Αθήνα.