Ανεμοστρόβιλος ή έντονο καθοδικό ρεύμα στο Νέο Ηράκλειο; (V.2)

Από πολλούς έχει τεθεί το ερώτημα , ποιό ήταν το αίτιο που προκάλεσε τόσο μεγάλες ζημιές στο Νέο Ηράκλειο από το πέρασμα των ισχυρών πυρήνων των καταιγίδων που επηρέασαν σχεδόν όλο το Λεκανοπέδιο. Ήταν ανεμοστρόβιλος ή ισχυρά καθοδικά ρεύματα από την καταιγίδα.  Αξίζει να σημειώσουμε οτι τέτοια εποχή πριν από λίγα χρόνια (22/10/2015)  είχε δημιουργηθεί ανεμοστρόβιλος πάνω από την περιοχή του Ψυχικού  ο οποίος κατευθύνθηκε βορειότερα και αδιάψευστος μάρτυρας γι’ αυτό το φαινόμενο,  ήταν η δύναμη της εικόνας μέσα από το παρακάτω βίντεο.

Μεγάλη βοήθεια για την εξέταση του φαινομένου μπορούμε να έχουμε από την μελέτη της δομής της ατμόσφαιρας μέσα από την καταγραφή ραδιοβολήσεων , την μελέτη δορυφορικών εικόνων ή των ραντάρ καιρού. Μια πολύ καλή συνοπτική εικόνα του συστήματος αλλά όχι του φαινομένου μπορούμε να πάρουμε , βλέποντας τις διαδοχικές φωτογραφίες του δορυφόρου που αποτυπώνουν την κίνηση του συστήματος από τα ξημερώματα της 12ης Οκτωβρίου 2020,  έως και το μεσημέρι της επομένης ημέρας 13 Οκτ 2020

Μέχρι να δώ το βίντεο που θα σας παρουσιάσω παρακάτω είχα την αίσθηση ότι η βυθιζόμενη ψυχρή αέρια μάζα αφού πέρασε από το Ιόνιο και ερχόταν από την ηπειρωτική χώρα,  θα μπορούσε να ανάγκαζε τις θερμές και υγρές αέριες μάζες που βρίσκονταν πάνω από τον Σαρωνικό την περιοχή της Χαλκιδικής αλλά και σε άλλες περιοχές να ανυψωθούν βίαια, προκαλώντας μεγαλύτερη ενίσχυση των καθοδικών ρευμάτων και κατ’ επέκταση των προπορευομένων επιφανειακών ανέμων. 

Θεωρούσα επικρατέστερη την παραπάνω άποψη, και απέδωσα το φαινόμενο σε ύπαρξη ισχυρών καθοδικών ρευμάτων χωρίς όμως να αποκλείσω την ύπαρξη σιφώνων (tornados)   όπως αυτή αποτυπώνεται στην κλασική δομή ενός supercell και θα μπορούσαν να προκαλέσουν καταστροφές.  Στο Νέο Μαρμαρά οι κάτοικοι είδαν με τα ίδια τους τα μάτια τους τον υδροστρόβιλο , όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ.

Aνάλογα φαινόμενα παρατηρήθηκαν και στην Δήλησο στα Νέα Στύρα , λίγο μετά το πέρασμα της κακοκαιρίας από την Αττική  καθώς και στο Νέο Μαρμαρά της Χαλκιδικής .

 

Πάντως πέραν της δημιουργίας υδροστροβίλου στη Χαλκιδική δεν αποκλείεται να είχαμε και εκεί ισχυρά καθοδικά ρεύματα .

ΤΙ ΕΔΕΙΞΑΝ ΤΑ ΡΑΝΤΑΡ

Στην εικόνα που ακολουθεί βλέπουμε τις περιοχές των καταιγίδων του μετώπου μέσα από τα ραντάρ της ΕΜΥ. Διακρίνονται οι έντονοι πυρήνες “σε παράταξη”  στη Χαλκιδική , την Εύβοια και την Αττική .

Θα μπορούσαμε να πούμε “υπό συνθήκη ” οτι δημιουργήθηκε μια γραμμή λαίλαπος , ή ένα μικρό Derecho  καθώς σε μια καταιγίδα η βύθιση του υγρού ψυχρού αέρα  προκαλεί την απορρόφηση περισσότερου ξηρού αέρα από την καταιγίδα, με αποτέλεσμα εντονότερα καθοδικά ρεύματα ή συστοιχίες καθοδικών ρευμάτων. Το “κατά συνθήκη” είναι σε παρενθέσεις καθότι δεν πληρούνται τα τυπικά όρια ταχυτήτων του ανέμου, αλλά και η έκταση με βάση τα επιστημονικά όρια που έχουν δοθεί για τα παραπάνω φαινόμενα .

Στις 06:15 τοπική ώρα Ελλάδος στην Αττική υπάρχει split των καταιγίδων σε 2 πυρήνες με μεγάλες ανακλαστικότητες στο ραντάρ στην περιοχή της Αττικής . Στο διάστημα που είχαμε τις καταστροφές στο Νέο Ηράκλειο.

Αυτά τα συστήματα μπορούν να παράγουν πολύ ενισχυμένους ανέμους ευθείας γραμμής και περιστασιακά ανεμοστρόβιλους, προκαλώντας μεγάλες ζημιές. Σε κάποια καρέ από το βίντεο που ακολουθεί, το οποίο μας δίνει την σύνθετη εικόνα από τα ραντάρ,  διακρίνονται οριακά κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστά ( μοιάζουν bow echo) που συνήθως παρουσιάζονται σε ανάλογες περιπτώσεις , όπως συνέβη με το περσινό μπουρίνι της Χαλκιδικής τον Ιούλιο του 2019.

Μια σημαντική παρατήρηση που πρέπει να κάνουμε είναι οτι λόγω της θέσης του ραντάρ σε μεγάλο υψόμετρο στον Υμηττό ( 1000 μ ) δεν μπορεί να γίνει σωστή εκμετάλλευση της ηχούς σε κάθετη σάρωση , καθώς το φαινόμενο που θέλουμε να αναγνωρίσουμε βρίσεται κάτω από τον ορίζοντά του ραντάρ . Αν είχαμε σε λειτουργία το ραντάρ της Αίγινας , το έργο μας θα ήταν ευκολότερο

ΤΙ ΕΔΕΙΞΑΝ ΟΙ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

Οι σταθμοί μπορεί να μας βοηθήσουν σε ένα βαθμό αν κατά την διάρκεια των φαινομένων παρουσιαστούν ιδιαίτερα μεγάλες εντάσεις . Μελετώντας κάποιες ενδεικτικές καταγραφές από τις μέγιστες ριπές του ανέμου τόσο από τους σταθμούς της ΕΜΥ όσο και απο του ΕΑΑ , χρρονικά τα μέγιστα των ανέμων προέκυψαν πολύ κοντα στο πέρασμα της γραμμής των καταιγίδων , αλλά δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ακραία πλήν λίγων περιπτώσεων .

ΣΤΑΘΜΟΙ ΕΜΥ

ΣΤΑΘΜΟΙ ΕΑΑ

   

Αξίζει να σημειωθεί οτι ακριβώς 2 ώρες μετά το πέρασμα των καταιγίδων από το Νέο Ηράκλειο,  στην Παξιμάδα της Καρύστου σημειώθηκε ρπή 114.3 KM/H στις 8:20 το πρωί , ενώ λίγη  ώρα πριν,  οι ριπαίοι άνεμοι είχαν δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα  στα Νέα Στύρα.

Από τα παραπάνω συνάγεται ότι είναι απαραίτητη η περαιτέρω διερεύνηση του θέματος και προς αυτό τον δρόμο πρέπει να κινηθεί όλη η επιστημονική μετεωρολογική κοινότητα .

Το να δημιουργήθηκε υδροστρόβιλος που να πέρασε από τον Σαρωνικό προς τα βόρεια της Αττικής δεν έχει αναφερθεί και το θεωρώ απίθανο , οπότε αυτό πρέπει να αποκλειστεί .

Τι μας μένει λοιπόν;

Η ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΥΠΑΡΞΗΣ TORNADO ΜΕΣΑ ΑΠΌ ΒΙΝΤΕΟ

Στην προηγούμενη ανάρτησή μας είχα αναφέρει οτι δεν αποκλείεται η παρουσία tornado όχι μόνο  δεν μπορεί να αποκλeιστεί, αλλά  και συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες. Απολαύστε πρώτα το καταπληκτικό video του κ. Ντουντουλάκη Χρήστου ο οποίος αναφέρει

https://www.facebook.com/christos.doudoulakis/posts/10220090292822371

Με πολλή χαρά ο κ. Ντουντουλάκης μας πληροφορεί μέσα απο τον λογαρισμό του στο Facebook οτι εκείνος και η ομάδα του ξεκίνησαν να καταγράψουν ένα άλλο σπάνιο φαινόμενο τα “Red Sprites” για τα οποία έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν και δόθηκε η αφορμή να τραβηχτεί το καταπληκτικό video .

https://www.facebook.com/christos.doudoulakis/posts/10220084618960528

Από το παραπάνω βίντεο επιλέξαμε κάποιες φωτογραφίες , όπου φαίνεται το Wall Cloud και ο ανεμοστρόβιλος που δημιουργήθηκε μέσα στο κύταρο της καταιγίδας  .

Διακρίνεται πολύ καλά το σύννεφο – χοάνη (funnel cloud)  γνωστό στην ελληνική βιβλιογραφία και ως νέφος σίφωνα, καθώς χαμηλώνει και πλησιάζει στο έδαφος. Οι περισσότεροι σίφωνες περνούν από το στάδιο αυτό κατά την αρχική φάση της δημιουργίας τους και κατά την τελική φάση εξάντλησης, ενώ μερικά χοανοειδή νέφη δεν γίνονται ποτέ σίφωνες.

Μάλιστα στην τρίτη φωτογραφία φαίνεται σαν να υπάρχουν 3 “προβοσκίδες”  που φτάνουν μέχρι το έδαφος. Το ίδιο  περίπου σκέφτηκε και ο φωτογράφος μας ….

ΠΟΣΟ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΣΙΦΩΝΕΣ ΞΗΡΑΣ ( TORNADOs)

Αξίζει να σημειώσουμε ότι στη χώρα μας έχουν καταγραφεί περίπου 30 σίφωνες που μπορούν να ικανοποιήσουν τα κριτήρια των κατηγοριών EF2 – EF3 . Οι μεγάλης έντασης σίφωνες έχουν καταγραφεί από το 1843 μέχρι σήμερα και εμφανίζονται κυρίως στη Δυτική Ελλάδα,. Συνολικά γνωρίζουμε ότι έχουν χάσει τη ζωή τους 29 άτομα και 154 έχουν τραυματιστεί στη χώρα μας από ανεμοστρόβιλους τα τελευταία 150 χρόνια.

Ο πιο θανατηφόρος σίφωνας στην Ελλάδα, συνέβη στις 5 Δεκεμβρίου 1959, όταν κατέστρεψε μια βάρκα στη λίμνη Πλαστήρα, με αποτέλεσμα 20 εργάτες να χάσουν τη ζωή τους. Τον μεγαλύτερο φόρο αίματος  τον πλήρωσε το παραλίμνιο Νεοχώρι καθώς οι 17 εκ των θυμάτων κατάγονταν από αυτό. Μια άλλη περίπτωση συνέβη στις 18 Οκτωβρίου του 1934 όταν ένας υδροστρόβιλος εισήλθε στην Αιτωλοακαρνανία στην περιοχή του Αστακού  και προκάλεσε τον θάνατο τριών ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 39, με αποτέλεσμα να φέρει βαρύ πένθος στη τοπική κοινωνία. Για το γεγονός αυτό θα αναφερθούμε σε λίγες μέρες.