Lenticular & Rotor Clouds- Τα UFO τ’ ουρανού

Απίστευτης ομορφιάς εικόνα κατέγραψε ο φωτογραφικός φακός του Alexandros Kamplitsis σήμερα 7 Απριλίου  2020 στο όρος Βόρας ( ή Καϊμακτσαλάν) . H εικόνα μπορεί να κάνει τη φαντασία κάποιων να… “οργιάζει”, ωστόσο η εξήγησή της είναι απόλυτα φυσική και επιστημονική. Τα περίεργα σύννεφα που θυμίζουν… UFO είναι στην ουσία τα φακοειδή νέφη (lenticular clouds)  που έχουν στη βάση τους έναν ροτορα . To φακοειδές σύννεφο είναι ένα στατικό με σχήμα φακού νέφος, που σχηματίζεται συνήθως σε μεγάλο ύψος, συνήθως ευθυγραμμισμένο κάθετα στην κατεύθυνση του ανέμου. Χωρίζεται σε κατηγορίες ανάλογα με το ύψος σε φακοειδείς στάσιμους υψισωρείτες (ACSL), φακοειδείς στάσιμους στρωματοσωρείτες (SCSL) και φακοειδείς στάσιμους θύσανους (CCSL).

Όταν σταθερός υγρός αέρας περνάει πάνω από ένα βουνό ή οροσειρά, μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά από στάσιμα κύματα στη μεριά του κατωφερή αέρα. Εάν η θερμοκρασία στην κορυφή των κυμάτων πέσει κοντά ή κάτω από την θερμοκρασία δρόσου, η υγρασία του αέρα συμπυκνώνεται και δημιουργούνται φακοειδή σύννεφα.

Καθώς ο αέρας κινείται μέσα στο κύμα, το σύννεφο εξατμίζεται. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μια μακριά σειρά από σύννεφα μπορεί να σχηματιστεί στις κορυφές συνεχομένων κυμάτων,  δημιουργώντας ένα σχηματισμό γνωστό ως σύννεφο-κύμα (wave cloud). Αυτό τo σύστημα δημιουργεί έντονη κάθετη κίνηση αέρα και έτσι αρκετό νερό μπορεί να συμπυκνωθεί και να σχηματιστεί υετός.

Κάποιες φορές παρατηρείται ιριδισμός στις άκρες του σύννεφου.

Στo παραπάνω γράφημα ο μέσος άνεμος πνέει από αριστερά προς τα δεξιά, κατά μήκος της ροής που έχουμε σημειώσει . Οι κυματιστές μαύρες γραμμές αντιπροσωπεύουν την κίνηση του αέρα καθώς αυτός πνέει προς τα κάτω σαν ένα κύμα βουνού. Αλλά παρατηρήστε ότι στην κάτω πλευρά του δρομέα, ο αέρας φυσάει προς την αντίθετη κατεύθυνση από τη μέση κατεύθυνση του ανέμου απ’ οτι σε μεγαλύτερο υψόμετρο. Καθώς ο αέρας κινείται μέσα στο κύμα, το σύννεφο εξατμίζεται. Κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες μια μακριά σειρά μπορεί να σχηματιστεί στις κορυφές συνεχομένων κυμάτων δημιουργώντας αυτόν τον σχηματισμό γνωστό ως σύννεφο-κύμα (wave cloud). Αυτό τo σύστημα δημιουργεί έντονη κάθετη κίνηση αέρα και έτσι αρκετό νερό μπορεί να συμπυκνωθεί και να σχηματιστεί υετός.

Εάν ο αέρας είναι σχετικά ξηρός , τότε δεν σχηματίζονται ούτε φακοειδή σύννεφα ούτε σύννεφα ρότορα, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν επικίνδυνες περιοχές με έντονα αναοδικά κιαι καθοδικά κύματα (αριστερό) . Με άλλα λόγια, εάν υπάρχουν ισχυροί άνεμοι που πνέουν στα βουνά, τότε μπορεί να υπάρχουν επικίνδυνα ρεύματα, ακόμη και αν δεν μπορείτε να δείτε κανένα στροφείο (ρότορα) ή φακοειδές νέφος. Η όλη διαδικασία δημιουργίας του ρότορα (στροφείο) παρουσιάζεται σε ένα απλό αλλά κατατοπιστικό video από τους συναδέλφους μετεωρολόγους του Met Office στο Ηνωμένο Βασίλειο .

Πριν από ένα περίπου χρόνο ανάλογα νέφη παρατηρήθηκαν και στο Ρέθυμνο Οι δύο πολύ όμορφες φωτογραφίες που ακολουθούν τραβήχτηκαν από το φακό του Γιάννη Γκίκα, και σύμφωνα με το cretapost.gr δημοσιεύθηκαν από την Ειρήνη Καλαϊτζάκη στους “Μετεωκρήτες”.

Σημειώνεται οτι οι πιλότοι μηχανοκίνητων αεροσκαφών τείνουν να αποφεύγουν αυτά τα σύννεφα, εξαιτίας των αναταράξεων που τα συνοδεύουν. Όμως οι πιλότοι ανεμόπτερων τα ψάχνουν ενεργά, διότι είναι εύκολο να εντοπιστεί η μάζα του θερμού αέρα από τον προσανατολισμό του σύννεφου. Αυτό το είδος “βοήθειας” είναι συνήθως ομαλό και δυνατό, και αυτό βοηθά τα ανεμόπτερα να φτάνουν σε αξιοσημείωτα ύψη και αποστάσεις.

Το σημερινό ρεκόρ για απόσταση (πάνω από 3.000 km) και υψόμετρο (15.460 m) πραγματοποιήθηκε με αυτό το τρόπο.

H δημοσιευση στο Twitter

WOW… Fantastic #Lenticular clouds display over Voras mountains, north #Greece this morning 7th of April… #severeweather #PhotoOfTheDay

Great capture by 📸 Alexandros Kamplitsis pic.twitter.com/AcnSd1KJQJ

— WEATHER/ METEO WORLD (@StormchaserUKEU) April 7, 2020