Καθώς ο κορωναϊός συνεχίζει να εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο, πολλοί αναφέρουν από την μια μεριά ότι την λύση θα δώσει ο καιρός ή από την άλλη ότι ο καιρός μπορεί και να μας δυσκολέψει. Η υπόθεση που κάνουν όλοι είναι ότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες του καλοκαιριού θα σταματήσουν την εξάπλωση του ιού ενώ από την άλλη μεριά γίνονται αναφορές οτι οι τυχόν ψυχρές εισβολές, θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Ακόμη όμως κανείς επιστήμονας δεν έχει βγάλει σαφή συμπεράσματα αν δηλαδή τελικώς η εξάπλωση του ιού μειωθεί όταν ανέβει η θερμοκρασία τους επόμενους μήνες ή όχι. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι πρώτες μελέτες που είδαν το φως της δημοσιότητας πριν λίγες ημέρες είναι αντικρουόμενες.
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΑΙ ΕΝΘΑΡΥΝΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Στην πρώτη μελέτη με τίτλο «Ανάλυση θερμοκρασίας και γεωγραφικού πλάτους για την πρόβλεψη της δυνητικής διάδοσης και της εποχικότητας του COVID-19» εκφράζεται η άποψη ότι το γεωγραφικό πλάτος μπορεί να έχει άμεση σχέση με την εξάπλωση και την εποχικότητα του COVID-19. Η μελέτη έχει δημοσιοποιηθεί στην ιστοσελίδα SSRN του Elsevier και η ανάλυση διεξήχθη από τους Δρ. Mohammad M. Sajadi και τον Anthony Amoroso, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ανθρώπινης Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Maryland και το Global Virus Network (GVN) . Εκτός από το Πανεπιστήμιο του Maryland μετείχε το Πανεπιστήμιο Shiraz των Ιατρικών Επιστημών στο Shiraz του Ιράν και το Πανεπιστήμιο Ιατρικών Επιστημών Shaheed Beheshti στην Τεχεράνη του Ιράν
Figure 1. World temperature map November 2018-March 2019. Color gradient indicates 1000hPa temperatures in degrees Celsius. Βlack circles represent countries with significant community transmission (> 6 deaths as of 3/5/3019). Image from Climate Reanalyzer (https://ClimateReanalyzer.org), Climate Change Institute, University of Maine, USA.
«Μέσα από αυτή την εκτεταμένη έρευνα αναδεικνύουμε ότι η μοντελοποίηση του καιρού θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει την εξάπλωση του COVID-19, καθιστώντας δυνατή την πρόβλεψη των περιοχών που είναι πιθανότερο να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σημαντικής εξάπλωσης της κοινότητας στο εγγύς μέλλον» , δήλωσε ο Robert C. Gallo, συνιδρυτής και Διευθυντής, στο Ινστιτούτο Ανθρώπινης Ιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Maryland. “Εκτός από τις κλιματικές μεταβλητές, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν αντιμετωπίζουμε μια πανδημία, όπως είναι η πυκνότητα του ανθρώπινου πληθυσμού, οι ανθρώπινοι παράγοντες, η γενετική εξέλιξη του ιού και η παθογένεια. Αυτή η εργασία επεξηγεί πώς η συνεργατική έρευνα μπορεί να συμβάλει στην κατανόηση, τον μετριασμό και την πρόληψη μολυσματικών απειλών “.
Μέχρι σήμερα επισημαίνει η μελέτη ότι το COVID-19, που προκλήθηκε από το SARS-CoV-2, έχει εξαπλωθεί σημαντικά κατά μήκος μιας στενής λωρίδας μεταξύ ανατολής και δύσης, περίπου κατά μήκος της ζώνης των παραλλήλων 30-50 Ν με περιοχές που έχουν παρόμοια καιρικά πρότυπα , ανάλογες θερμοκρασίες και υγρασία μεταξύ 47-79% ). Το απλοποιημένο αυτό μοντέλο καιρού του GVN απεικονίζει τις περιοχές που ενδέχεται να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο σημαντικής εξάπλωσης του COVID-19 τις ερχόμενες εβδομάδες, επιτρέποντας τη συγκέντρωση των προσπαθειών δημόσιας υγείας στην επιτήρηση και τον περιορισμό.
Figure 2. World temperature map January 2020-February 2020. Color gradient indicates 2meter Temperatures in degrees Celsius based on data from the ECMWF ERA-5 reanalysis White circles represent Countries with significant community transmission (>6 deathsas of 3/5/2019)
“Η έρευνα που διεξήγαγε ο Δρ. Mohammad M. Sajadi και ο Anthony Amoroso, δείχνουν ότι συνολικά, οι ανθρώπινοι κοροναϊοί (HCoV-229E, HCoV-HKU1, HCoV-NL63 και HCoV-OC43) παρουσιάζουν ισχυρή χειμερινή εποχικότητα από τον Δεκέμβριο μέχρι τον Απρίλιο και είναι μη ανιχνεύσιμη τους καλοκαιρινούς μήνες σε εύκρατες περιοχές “, δήλωσε ο Dr. Christian Bréchot, Πρόεδρος του GVN και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα. “Βάσει της ανάλυσης και υποθέτοντας ότι ο ιός δεν συνεχίζει να μεταλλάσσεται, αναμένουμε ότι το COVID-19 θα μειωθεί σημαντικά στις πληγείσες περιοχές (πάνω από τον 30ο Βόρειο Παράλληλο τους επόμενους μήνες, ωστόσο, ο ιός θα μπορούσε να επιβιώσει σε χαμηλά επίπεδα σε τροπικές περιοχές και να αρχίσει και πάλι να αυξάνεται στα τέλη του φθινοπώρου και του ερχόμενου χειμώνα στις εύκρατες περιοχές. “Με βάση τα στοιχεία που έχουμε τεκμηριώσει μέχρι τώρα, φαίνεται ότι ο ιός έχει έναν δυσκολότερο χρόνο διάδοσης μεταξύ ανθρώπων σε θερμότερο, τροπικό κλίμα”, δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Mohammad Sajadi, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής στο IHV στο UMSOM και μέλος της GVN. “Αυτό δείχνει ότι μόλις οι μέσες θερμοκρασίες αυξηθούν πάνω από 12 βαθμούς Κελσίου και πάνω (54 βαθμούς Φαρενάιτ και πάνω ), ο ιός μπορεί να είναι πιο δύσκολο να μεταδοθεί, αλλά αυτό εξακολουθεί να είναι υπόθεση που απαιτεί περισσότερα δεδομένα.” Σημειώνω οτι τουλάχιστον για τον Ελληνικό χώρο βρισκόμαστε σε μέσες μέγιστες θερμοκρασίες πάνω απο τους 12 βαθμούς. Συγκεκριμένα στην Αθήνα η μέση μέγιστη θερμοκρασία είναι 15.1 βαθμοί για το δεύτερο δεκαήμερο Μαρτίου . Πολύ σημαντικό στοιχείο πάντως που πρέπει να αναφερθεί, είναι οτι η μελέτη δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από την ερευνητική κοινότητα.
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΑΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΕΝΘΑΡΥΝΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ
Η δεύτερη μελέτη με τίτλο «Ο ρόλος της απόλυτης υγρασίας στους ρυθμούς μετάδοσης του COVID-19» που έγινε από κορυφαίους εμπειρογνώμονες σχετικά με τις μολυσματικές ασθένειες, μεταξύ των οποίων ο κορυφαίος επιδημιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ Marc Lipsitch, προειδοποιούν ότι σε αντίθεση με τις περιπτώσεις εποχικής γρίπης, οι οποίες τείνουν να μειώνονται τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες, το COVID -19 και το SARS-CoV-2, ο ιός που το προκαλεί, δεν θα συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο.
Ο Mare Lipsitch, καθηγητής επιδημιολογίας , δημοσίευσε πρόσφατα μια ανάλυση στην οποία είπε ότι ο θερμότερος καιρός “πιθανότατα” δεν θα καταστείλει σημαντικά την εξάπλωση της ασθένειας. Εξέτασε τέσσερις παράγοντες σχετικά με την εποχικότητα και τη μετάδοση του ιού, επίσημα γνωστού ως SARS-CoV-2, σε εύκρατες περιοχές. Ένας από τους παράγοντες που εξέτασε ο Lipsitch είναι το περιβάλλον, το οποίο περιλαμβάνει τον ρόλο της υγρασίας και την ικανότητά του να επιβραδύνει την εξάπλωση του COVID-19. Η υγρασία είναι ένας γνωστός παράγοντας στην εξάπλωση άλλων αναπνευστικών ασθενειών όπως η γρίπη, η οποία ευδοκιμεί στον κρύο, ξηρό αέρα. “Από τη δική μου γνώση δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μελέτες για το ρόλο της υγρασίας για κοροναϊούς ή άλλους αναπνευστικούς ιούς εκτός από τη γρίπη“, αναφέρει ο Lipsitch.
Στη μελέτη οι ερευνητές πρότειναν ότι η μετάδοση είναι δυνατή σε πολλά διαφορετικά κλίματα και ανέφεραν τη Σιγκαπούρη ως κατάλληλο παράδειγμα. Η Σιγκαπούρη βρίσκεται κοντά στον ισημερινό και έως τις 11 Μαρτίου είχε αναφέρει περισσότερες από 170 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις. Οι συντάκτες της μελέτης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μόνο οι καιρικές συνθήκες (δηλ. η αύξηση της θερμοκρασίας και της υγρασίας καθώς πλησιάζουν οι ανοιξιάτικοι και οι καλοκαιρινοί μήνες στο βόρειο ημισφαίριο) δεν θα οδηγήσουν απαραιτήτως σε μειώσεις των περιπτώσεων χωρίς την εφαρμογή εκτεταμένων παρεμβάσεων δημόσιας υγείας.
Οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι είναι απαραίτητη περαιτέρω έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο του καιρού στον ιό. Η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι ένας άλλος παράγοντας που οι ερευνητές έχουν να αντιμετωπίσουν. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους με λιγότερο εξαερισμό και προσωπικό χώρο από ό, τι όταν γυμνάζονται έξω την άνοιξη και το καλοκαίρι. Ο Lipsitch επισημαίνει ότι τα σχολεία “είναι ένας τόπος μετάδοσης πολύ μολυσματικών ασθενειών.
ΤΑ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ
Σας προτείνουμε να επισκεπτόσαστε την ηλεκτρονική διεύθυνση της ΕΜΥ για τη γενική πρόγνωση του καιρού με χρονικό ορίζοντα τις 7 ημέρες Η πληροφορία για περισσότερες ημέρες όπως γνωρίζετε , έχει μικρές πιθανότητες επιτυχίας και ουσιαστικά δεν μας βοηθά για τις καθημερινές δράσεις και δραστηριότητές μας .
Με ανάλογο τρόπο προτείνουμε να επισκεπτόσαστε την ηλεκτρονική διεύθυνση της ΕΜΥ για τις προγνώσεις του καιρού ανά περιφέρια όπου και αυτή αναφέρεται με χρονικό ορίζοντα τις 7 ημέρες. Επιλέγετε την περιφέρεια που θέλετε αρχικά και μετά πηγαίνετε στην πόλη για την ημέρα που ζητάτε .
Κλείνω λέγοντάς σας, ότι εκείνο που χρειαζόμαστε όλοι αυτή την περίοδο- πάνω απ’ όλα- είναι η ψυχραιμία . Αυτό που δεν πρέπει να γίνεται, είναι να πανικοβάλλεται κανείς στο άκουσμα ή να πανικοβάλλει κάποιους στην εκφορά και μόνο του όποιου κακού μαντάτου. Γι’ αυτό τον λόγο απευθύνω συναδελφική έκκληση προς όλους τους Μετεωρολόγους ή παρουσιαστές του καιρού στα τηλεοπτικά μέσα να αποφεύγουν να κάνουν την όποια σύνδεση των καιρικών καταστάσεων με τον ιό, αφού ακόμη κανείς επίσημος φορέας δεν έχει να μας δώσει κάποιες βάσιμες απαντήσεις για το θέμα αυτό . Ας μη βγάζουμε λοιπόν δικά μας συμπεράσματα . Μας αρκεί να μεταδώσουμε απλά τον καιρό σαν μια είδηση, γιατί ο καιρός όπως και να το κάνουμε, αποτελεί είδηση και μάλιστα μεγάλης βαρύτητας. Θεωρώ ότι η ψυχραιμία θα βοηθήσει τον καθένα μας να ανταπεξέλθει τις όποιες δυσκολίες . Άλλωστε στις δύσκολες στιγμές φαίνεται τι έχουμε διδαχθεί από την ζωή, καθώς και αν η ζωή μας έχει διδάξει κάτι. Σας ευχαριστώ
Θοδωρής Ν. Κολυδάς
One comment