Η παγκόσμια ανωμαλία της θερμοκρασίας τον Ιανουάριο του 2020 ήταν πρωτοφανής . Συγκρίνοντας τις τιμές με τα στοιχεία των παλαιοτέρων ετών, ο Ιανουάριος του 2020 ήταν ο θερμότερος Ιανουάριος των τελευταίων δεκαετιών. Ήταν κατά 0.77 ° C θερμότερος από το μέσο όρο του 1981-2010 και ξεπέρασε τον Ιανουάριο του 2016 κατά 0,03 ° C. Στην Ευρώπη, ήταν επίσης ο θερμότερος Ιανουάριος, περίπου 0,2 º C θερμότερος από τον προηγούμενο θερμότερο Ιανουάριο του 2007 και 3,1 οC θερμότερος από τον μέσο Ιανουάριο στην περίοδο 1981-2010.
Τι σημαίνουν ολα αυτά και γιατί . Θα το αναλύσουμε παρακάτω .
Από την ανάλυση των στοιχείων της επιφάνειας και της ανώτερης ατμόσφαιρας προκύπτει ότι σημαντικό ρόλο διαδραμάτησαν οι εξής παράγοντες :
(α) Είχαμε εκτεταμένο πεδίο χαμηλών πιέσεων στον Βόρειο Ατλαντικό , πιο μεγάλο απ οτι συνήθως , όπως προκύπτει από το σύνολο δεδομένων JRA-55 που μας δείχνει την πολύ ισχυρή και επίμονη περιοχή χαμηλών πίεσεων στον Βόρειο Ατλαντικό, που εκτείνονταν σε όλες σχεδόν τις πολικές περιοχές.
(β) Στην μεγάλη θετική ταλάντωση στο Βόρειο Ατλαντικό -NAO (μεγάλη διαφορά πιέσεων μεταξύ του αντικυκλώνα των Αζορών και του χαμηλού της Ισλανδίας ) καθώς και στη θετική τάση κυκλοφορίας της Αρκτικής Ταλάντωσης (ΑΟ -_Διαβάστε εδώ τι είναι).
Μια πιο προσεκτική ματιά στην Ευρώπη, μπορούμε να παρατηρήσουμε οτι το φετινό πρόσωπο της Ευρώπης, ήταν μακριά απο το συνηθισμένο .
Στην Ευρώπη ο φετινός Ιανουάριος ήταν κατά 3,1 ° C θερμότερος από το μέσο όρο του Ιανουαρίου της περιόδου 1981-2010. Ήταν επίσης θερμότερος από οποιονδήποτε άλλον Ιανουάριο και ξεπέρασε τον Ιανουάριο του 2007 κατά 0,2 ° C, που ήταν ο προηγούμενος πιο ζεστός Ιανουάριος στην Ευρώπη. Ιδιαίτερα ζεστός ήταν σε όλη τη Σκανδιναβία και στη Ρωσία. Η Νορβηγία είχε την πιο ζεστή μέρα του Ιανουαρίου και ο ολόκληρος μήνας ήταν ο δεύτερος πιο ζεστός στη Νορβηγία από το 1900. Σε πολλά μέρη της Ρωσίας, ο Ιανουάριος του 2020 ήταν πάνω από 10 ° C πάνω από το μέσο όρο της περιόδου 1981-2010.
Μπορούμε όμως στον αντίποδα να δούμε ορισμένες αρνητικές ανωμαλίες στη νότια και νοτιοανατολική Ευρώπη, όπου υπήρχαν πολλές εισβολές κρύου αέρα από το βορρά και από τα βορειοανατολικά. Θερμοκρασίες κάτω από τις κανονικές τιμές είχε η Ουγγαρία, η ανατολική Κροατία , η Ελλάδα (κυρίως η Πελοπόννησος) και η βόρεια Σερβία, όπου σημειώθηκαν μερικές μέσες τιμές κάτω από τις μέσες θερμοκρασίες, λόγω της θερμοκρασιακής αναστροφής και της κάλυψης ομίχλης, δημιουργώντας συνθήκες “τεχνητού χειμώνα”.
Ανατρέχοντας τον Ιανουάριο για τη Βόρεια Αμερική, μπορούμε εκεί να δούμε τη μεγάλη περιοχή των υψηλότερων θερμοκρασιών. Οι θερμοκρασίες ήταν σημαντικά κάτω από το μέσο όρο στην Αλάσκα και τον βορειοδυτικό Καναδά και πάνω από από τις κανονικές τιμές στα νησιά Baffin και Ellesmere στον βορειοανατολικό Καναδά. Η Γροιλανδία ήταν επίσης κάτω από τα κανονικά επίπεδα , λόγω της παρουσίας των συστημάτων χαμηλότερης πίεσης και λόγω του ισχυρού πυρήνα του πολικού στροβίλου που επικρατούσε αυτο το διάστημα.
Με βάση τις μετρήσεις των τελευταίων 40 ετών μπορούμε να διακρίνουμε την “ζεστή έξαρση” της περιόδου 2016-2017 . Όπως έχει προκύψει από αναλύσεις και σχετικές έρευνες αυτή η έξαρση συνέβη λόγω ενός πολύ ισχυρού γεγονότος ElNino στον τροπικό ωκεανό του Ειρηνικού (Το γράφημα παρέχεται από τον Copernicus EU με βάση τα δεδομένα ECMWF ERA-5) . Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα , για τον φετινό χειμώνα , γίνεται σαφές οτι τα όποια ακρότατα που εμφανίστηκαν, οφείλονται κατά κανόνα στην κυκλοφορία των συστημάτων κατά μεσημβρινό (χαμηλού δείκτη κυκλοφορία) η οποία σχετίζεται σημαντικά με τον αριθμό πλανητικών κυμάτων Rossby τα οποία περιβάλουν τον πλανήτη μας και τα οποία καθορίζουν και τον τρόπο κυκλοφορίας των επιφανειακών συστημάτων .
Mπορεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη να αποτελεί από καιρό ένα ολοένα και πιο κρίσιμο ζήτημα το οποίο καλούνται οι ειδικοί για το κλίμα να αντιμετωπίσουν, όμως προκύπτουν και νέα δεδομένα που μας κατευθύνουν προς άλλες προτάσεις π.χ, για το λιώσυμο των πάγων . Πρόσφατα νέα μελέτη, που δημοσιεύται στο Nature Geoscience έρχεται να αποτυπώσει μια ακόμη πρόκληση για το περιβάλλον αφού, όπως φαίνεται η τήξη των πάγων πλέον επιταχύνεται εξαιτίας ποσοτήτων θερμού νερού από τον ωκεανό που ρέει κάτω από τους απέραντους πάγους. Τα νέα ευρήματα δημοσιεύθηκαν την περασμένη Δευτέρα από ερευνητές που μελέτησαν μία από τις πολλές «γλώσσες» του παγετώνα Nioghalvfjerdsfjorden – γνωστού και ως 79 ° βόρειου παγετώνα – στη βορειοανατολική Γροιλανδία . Οι επιστήμονες αποκάλυψαν οτι υπεύθυνο για το φαινόμενο είναι ένα υποβρύχιο ρεύμα πλάτους μεγαλύτερου από ένα μίλι, όπου μεγάλη ποσότητα ιδιαιτέρως θερμού νερού από τον Ατλαντικό Ωκεανό φτάνει κατευθείαν στους πάγους, επιταχύνοντας την τήξη των παγετώνων. Απο τα παραπάνω συνάγεται οτι η έρευνα της θάλασσας πρέπει να συνεχιστεί και ενδέχεται να μας δώσει πολύ περισσότερες απαντήσεις , απ όσες νομίζαμε και αποτελούσαν θέματα “ταμπού” για τους ατμοσφαιρικούς επιστήμονες .